جامع ترین راهنمای آموزش لوله کشی برق ساختمان

لوله کشی برق ساختمان، یکی از مهمترین مراحل از مراحل ساخت ساختمان و برق کشی آن است. نحوه لوله گذاری برق ساختمان اصول خاصی داشته برقکار حرفه ای ساختمان می بایست با اصول و استانداردهای لوله کشی برق در ساختمان آشنا باشد. معمولا برای انتقال سیم های برق از این لوله ها در ساختمان استفاده می شود.
لوله های برق را می توان به راحتی خم نمود یا از زانو برای انتقال بهتر سیم در ساختمان استفاده نمود. با توجه به اهمیت نکات لوله کشی برق در این مقاله از مقالات آموزش برق ساختمان به آموزش صفر تا صد لوله کشی در پروژه های برق ساختمان و روش های لوله گذاری در کف، سقف، راه پله و پشت بام می پردازیم، بنابراین توصیه می کنیم تا انتها این مقاله همراه ما باشید.

آموزش لوله کشی برق ساختمان

لوله کشی یکی از مهم ترین مباحث در بخش برق کشی ساختمان است که در دوره های آموزش برق ساختمان به صورت تخصصی به آن پرداخته می شود و برقکار حرفه ای ساختمان می بایست برای موفقیت در شغل برقکار ساختمان با آن آشنا بوده و به بهترین صورت ممکن آن را انجام دهد.

این مرحله از مراحل برق کشی ساختمان پیش از مراحل نازک کاری ساختمان انجام می گیرد. با لوله کشی برق مسیر حرکت سیم ها برق ایمن شده و سیم ها با مصالح ساختمان در ارتباط نبوده و به همین علت دچار آسیب دیدگی یا پوسیدگی نمی شوند.

برای آن که لوله کشی برق در ساختمان به بهترین صورت ممکن انجام شود می بایست ابتدا نقشه سیم کشی ساختمان مشخص گردد. در واقع باید گفت نقشه سیم کشی در ساختمان مسیر حرکت لوله های برق ساختمان را مشخص می کند.

نقشه لوله کشی برق ساختمان

نقشه لوله کشی برق ساختمان، نموداری دقیق از سیستم الکتریکی خانه را به شما نشان می دهد. سیستم برق خانه شما شبکه‌ ای متشکل از کابل ها، کلیدها و پریز هایی است که در پس دیوارهای ساختمان پنهان شده اند. داشتن نقشه می‌ تواند در شناسایی منبع ایجاد کننده مشکل در برق ساختمان به شما کمک کند نقشه برداری از مدارها باید در روشنایی روز و با کمک فردی که در این زمینه تجربه کافی را دارد انجام پذیرد.

انواع گوناگونی از لوله ها برای لوله کشی برق در ساختمان وجود دارد که هر یک از آنها به نحوه خاصی در لوله کشی اجرا و مورد استفاده قرار می گیرند.

استفاده نامناسب از لوله های برق ممکن است خسارات بسیاری را به همراه آورد، زیرا پس از تکمیل ساختمان امکان تغییر لوله بسیار سخت و پرهزینه است. بنابراین برق کار حرفه ای ساختمان می بایست پیش از آنکه شروع به لوله کشی کند با انواع لوله های برق ساختمان آشنا شده و در هر مکان بهترین نوع را استفاده کند.

در ادامه این مطلب با انواع لوله های برق کشی ساختمان و کاربرد هر یک آشنا خواهید شد.

انواع لوله کشی برق ساختمان

برای این که در ساختمان ها از آسیب دیدگی سیم های برق جلوگیری به عمل آید، از لوله های مخصوصی برای برق کشی استفاده می شود. این لوله ها در انواع مختلفی از جمله لوله های پی وی سی، پلی آمید، پلی اتیلن، گالوانیزه سرد، کاندوئیت فلزی، گالوانیزه گرم،خرطومی فلزی، خرطومی پلاستیکی و … در بازار موجود هستند. 

هر یک از این لوله ها به نحوه خاصی در لوله کشی اجرا و مورد استفاده قرار می گیرند. ما در این مطلب به تفسیر برخی از این لوله ها خواهیم پرداخت.

لوله کشی برق با لوله های پی وی سی

لوله های پی وی سی یکی از انواع لوله های برق کشی ساختمان هستند. این لوله ها از جنس پی وی سی های سخت و محکم هستند. در برابر هرگونه مواد شیمیایی، زنگ زدگی، استحکام مکانیکی و.. مقاوم بوده و بسیار سبک و ارزان قیمت هستند. معمولا از این دست لوله های پی وی سی در زیر سقف های بتنی استفاده می شود. 

لوله کشی برق در ساختمان با لوله های پلی آمید

لوله های پلی آمید برق از جنس پلاستیک هستند از این رو بسیار سبک و نرم و انعطاف پذیر می باشند. می توانیم بگوییم لوله های پلی آمید از تمامی لوله ها وجود در بازار ارزان قیمت تر هستند. اما این لوله ها به راحتی شعله ور می شوند. این تنها عیب در لوله های پلی امید به شمار می رود.

لوله کشی برق با لوله های گالوانیزه سرد و گرم

لوله های گالوانیزه سرد و گرم را بیشتر در زیر اندود گچی ها استفاده می کنند. در برابر زنگ زدگی بسیار مقاوم هستند. معمولا از نوع گرم این لوله ها در فضاهای خارجی استفاده می شود و از لوله های سرد در فضاهای داخلی. 

لوله کشی برق با لوله های خرطومی

استفاده از لوله های خرطومی برق در ساختمان از قدیم در زمینه لوله کشی برق مورد استفاده قرار می گرفت. از لوله های خرطومی در موارد متعددی مانند زیر کاشی ها، اپن و غیره برای برق کشی ساختمان استفاده می شود.

لوله کشی برق با لوله های خرطومی پلاستیکی

لوله های خرطومی پلاستیکی شبیه لوله های خرطومی می باشد. تفاوت این نوع از لوله با لوله های خرطومی ساده در جنس آنها است. این نوع از لوله ها دارای جنس فلزی بوده و برای موارد روکار استفاده می شود.

اصول و نکات لوله کشی برق ساختمان

پس از آن که با انواع لوله های برق آشنا شدید نوبت آن است که اصول و نکات لازم هنگام برق کشی ساختمان را بشناسید. زیرا آگاهی نداشتن از اصول لوله کشی منجر به بروز مشکلاتی از جمله جرقه زدن، آتش سوزی و غیره خواهد شد. در ادامه به بررسی مهم ترین اصول لوله کشی برق در ساختمان می پردازیم:

• توجه داشته باشید که لوله های برق باید از لوله های فاضلاب حداقل به میزان 30 سانتی متر فاصله داشته باشند، متاسفانه معمولا برق کارها در ایجاد رایزن مجزا برای لوله های برق قصور نموده و آنها را در کنار لوله های فاضلاب قرار می دهند.
• سقف های ساختمانی که به شکل کاذب نیستند و با تیرچه و بلوک ساخته می شوند، مناسب برای برق کشی نیستند. بلکه برای برق کشی چنین ساختمان هایی باید حتما لوله ها از کف طبقه بالا نصب گردد. پس از آن با استفاده از خم یا زانو این لوله ها را به طبقه پایین منتقل نمود.
• بهتر است هنگام طراحی نقشه سیم کشی ساختمان، لوله کشی برق ساختمان از کف نباشد. زیرا لوله های آب از این مسیر عبور می کنند و این امر منجر به آسیب دیدن لوله های برق می شود.
• بین لوله های مورد استفاده در برق ساختمان باید تقریبا 15 سانتیمتر فاصله وجود داشته باشد.
• در بخش هایی از ساختمان که گرما یا سرما بیشتری دارد بهتر است از لوله های قابل انبساط و انقباض استفاده کنید تا نسبت به تغییر دما مقاوم باشد.

در دوره های آموزش برق ساختمان به صورت کاملا تخصصی کلیه اصول و مراحل مربوط به لوله کشی و برق کشی ساختمان آموزش داده می شود. بنابراین با توجه به اهمیت برق کشی ساختمان در صورتی که مهارت های لازم برای برق کشی ساختمان را به دست نیاورده اید اقدام به برق کشی ساختمان نکنید.

استاندارد لوله گذاری برق ساختمان

در مقاله پیشین به بررسی استانداردهای برق کشی ساختمان پرداختیم و بیان کردیم که برای لوله کشی صحیح برق ساختمان چه استانداردهایی را می بایست رعایت کنیم. برخی از استانداردهای لوله کشی برق در ساختمان عبارتند از:

• ﻧﺴﺒﺖ ﻗﻄﺮ داﺧﻠﻲ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ دﺳﺘﻪ سیم ها حداقل برابر ۱.۳ باشد.
• ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺼﺐ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
• اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻮﻟﻪﺑﺮ در ﻟﻮﻟﻪﻛشی ها ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ.
• ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻮع ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺪون ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺟﻌﺒـﻪ در ﻣﺤﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ.
• ﻣﺪارﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻳﺮ کف ها ﻗﺮار میﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﺎﻳـﺪ ﻓﻘـﻂ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻟﻮﻟـﻪ  ﻫـﺎي ﻓﻮﻻدي ﻳﺎ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﺻﻠﺐ اﺟﺮا ﺷﻮﻧﺪ.
• ﺑﺴت های ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی روﻛﺎر ﺑﺎﻳﺪ دو ﭘﻴﭽﻪ بوده و به گونه ای باشد ﻛﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺎ دﻳﻮار ﻳﺎ سقف تماس پیدا نکند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره استانداردهای نحوه لوله کشی برق در ساختمان ها همین حالا مقاله استانداردهای برق کشی ساختمان چیست را مطالعه کنید.

لوله کشی برق ساختمان از کف

در این بخش لوله کشی برق ساختمان از کف را بررسی می‌کنیم. برای انجام لوله کشی کف ساختمان ابتدا نقشه سیم کشی را مشخص کنید. مشخص کردن نقشه به شما کمک می‌کند تا از مسیر لوله گذاری آگاه باشید و به راحتی بتوانید سیم کشی را به پریز ها انجام دهید. بعد از مشخص کردن مسیر لوله کشی تراز کردن شیار زدن و کنده کاری مسیر باید انجام شود حال باید لوله ها را جایگذاری کرد.

البته به این نکته نیز باید توجه کنیم که لوله کشی برق ساختمان به روش توکار و روکار قابل انجام است که روش توکار اولویت دارد چرا که در این روش زیبایی ساختمان حفظ شده و هم از تجهیزات به خوبی محافظت می‌شود. در ادامه چند نکته که باید در این روش رعایت شود نام می‌بریم:

ابتدا باید محل قرار گیری لوله ها توسط دستگاه شیارزن مشخص شود، در نظر داشته باشید که لوله ها باید از سطح حداقل 3 سانتی متر فاصله داشته باشند.

نکته: در روش توکار امکان استفاده از لوله های برقی از جنس خرطومی وجود ندارد زیرا این لوله ها منعطف هستند و در صورتی که دما پایین یا بالا باشد ترک میخورند.

بلافاصله بعد از لوله گذاری به منظور پیشگیری از آسیب های احتمالی باید ماهیچه سازی کرد، یعنی سطح رویی آن را با 2 الی 3 سانت سیمان پوشاند.

لوله کشی برق ساختمان از سقف

لوله کشی برق ساختمان از سقف به دو روش امکان پذیر می باشد که به شرح زیر می باشند:

لوله گذاری برق در سقف کاذب

 سقف‌ های کاذب انواع مختلفی دارند مانند سقف‌ های PVC، رابیتس و سقف‌های 60*60 . از آنجاییکه سقف های رابیتس دارای لامپ های هالوژنی و نور مخفی هستند، کار برق کشی مربوط به روشنایی سقف باید قبل از گچ کاری سقف انجام شود. در این روش از لوله هایی با استقامت و انعطاف پذیری بالا مانند لوله های خرطومی استفاده می شود.

جهت سیم کشی برق هالوژن‌ها، محل قرارگیری غلاف فلزی هالوژن اندازه گیری می شود و سپس رابیتس را به همان اندازه برش می دهند. این کار عموماً با قیچی‌ های ورق‌ بر انجام شده و موجب نصب غلاف در محل مورد نظر می گردد. در سقف های PVC باید ابتدا عمل شاسی کشی سقف و بعد سیم کشی برق صورت گیرد و در انتها سیم ها به وسیله بست های زیپی به شاسی هایی که نصاب زده است، وصل می گردد. از طرف دیگر سیم کشی سقف های کاذب 60 در 60 نیز مشابه PVC می باشد با این تفاوت که اتصال سیم ها به سقف پس از نصب سقف کاذب نیز امکان پذیر است.

لوله گذاری برق در سقف تیرچه بلوک

در لوله کشی برق ساختمان وقتی ساختمان چند طبقه باشد، مسیر لوله های برق از کف طبقه بالایی می گذرد و اگر ساختمان تنها یک طبقه داشته باشد لوله ها بایستی در کف پشت بام نصب گردند. بهترین کار در سیم‌ کشی این نوع سقف این است که لوله‌ ها قبل از عملیات بتن‌ ریزی نصب و سپس سیم‌ های برق از آن‌ ها رد شوند تا به سوراخکاری زیادی نیاز پیدا نشود.

بنابراین بهتر است در محل هایی که قرار است سوراخکاری بعد از بتن ریزی انجام شود یک لوله برق 40 سانتی متری به شماره 2.5 بصورت عمودی و کمی بالا تر از بتن نصب نمایید. اگر بخواهید لوله گذاری را پس از بتن ریزی انجام دهید عملیات سوراخکاری سخت تر انجام می شود که این کار توسط هیلتی­های تخریب 15 کیلوگرمی قابل انجام می باشد.

لوله گذاری برق پشت بام

لوله گذاری برق ساختمان، در ساختمان هایی که سقف غیر کاذب دارند، به شکل لوله گذاری برق پشت بام در خانه های ویلایی یا کف طبقه بالاتر در ساختمان های چند طبقه انجام می گیرد.

لوله گذاری برق راه پله

در خصوص لوله کشی برق ساختمان و به صورت مشخص، لوله گذاری بخش راه پله، باید به این نکات توجه نمایید که امکان روشنایی راه پله به راحت ترین شکل ممکن امکان پذیر باشد و علاوه بر آن تامین روشنایی اضطراری برای زمانیکه که برق قطع می گردد، حائز اهمیت است.

شما هنگام بالا رفتن از پله چراغ آن را روشن می کنید و بعد از بالا رفتن از پله ها باید بتوانید از طبقه بالاتر دوباره چراغ را خاموش نمایید برای این کار از کلید تبدیل استفاده می شود. البته روش های موثر تری نیز مانند تایمر راه پله یا سنسور حرکتی نیز برای پیاده سازی روشنایی پله ها موجود می باشد.

کلید تبادل: برای کلید تبادل باید دو کلید در فاصله عبوری راه پله ها نصب نمایید. مثلاً در طبقه اول یک کلید و در طبقه دوم نیز کلید دیگر را تعبیه کنید.

در کلید تبدیل دو پیچ مشترک به رنگ نقره ای و یک پیچ غیر مشترک به رنگ مسی، قرمز یا طلایی وجود دارند که به عنوان سیم فاز استفاده می شوند. سیم های مشترک را لخت نموده و به پیچ مشترک وصل کنید.

سیم فاز لخت شده را باید به پیچ مشترک رنگ مسی وصل کنید و پیچ را محکم نمایید. در این مرحله باید کلید تبدیل را در محل خودش قرار دهید. جهت دومین کلید تبدیل نیز مشابه موارد فوق را انجام دهید، باید دو سیم به رنگهای قرمز و مشکی را به پیچ های مشترک وصل نمایید و سیمی که از لامپ ها آمده را به پایه ترمینال مسی (غیرمشترک) متصل نمایید.

اکنون می توانید لامپ ها را از دو نقطه روشن و خاموش نموده و آنها را کنترل نمایید

روش تایمر راه پله: تایمر راه پله این قابلیت را دارا است که بعد از گذشت زمان معینی بصورت خودکار چراغ های راه پله ساختمان را خاموش کند.

سنسور حرکتی: در مکان هایی که نیاز به روشنایی دائمی نیست مثل راه پله ساختمان، برای کنترل کردن سیستم روشنایی می توان از سنسور حرکتی استفاده نمود. این سنسور، حرکت یک فرد را تشخیص داده و لامپ ها را روشن می نماید و سپس طی بازه زمانی خاص که قابل تنظیم است، چراغ ها را خاموش می‌کند.

ابزار لازم برای لوله کشی برق ساختمان

بدون شک لوله کشی برق نیز همانند هر فعالیت دیگری نیاز به ابزارهای خاصی دارد. ابزارهای لازم برای لوله کشی برق عبارتند از:

• کاتر
• کمان اره
• متر
• فنر خم (می توانید از یک کابل هم سایز با عمق لوله هم جهت خم کاری تهیه کنید).
• تیشه و قلم
• پیک نیک و آب
• هیتر

عکس لوله گذاری برق ساختمان

در زیر یک نمونه عکس لوله گذاری برق کشی ساختمان را قرار دادیم که می توانید تفاوت بین حالت درست و اصولی آن را با حالت غلط و غیر استاندارد مقایسه نمایید.

آموزش لوله کشی یا لوله گذاری برق ساختمان در کلاس های فنون برق

در مقاله فوق صفر تا صد آموزش لوله کشی برق ساختمان را تشریح کردیم. ابزار مورد استفاده و اصول و نکات مهم لوله کشی برق استاندارد، انواع جنس لوله های مورد استفاده در برق کشی منازل مسکونی و تجاری، روش لوله گذاری برق از کف، در سقف، راه پله و پشت بام ساختمان را توضیح دادیم.
صورتی که قصد دارید اطلاعات بیشتری درباره برق کشی ساختمان به دست آورید توصیه می کنیم در دوره آموزش برق ساختمان آموزشگاه فنون برق ثبت نام کنید. جهت کسب مشاوره رایگان می توانید با شماره ۰۲۱۶۶۵۷۶۴۷۶ تماس حاصل نمایید.