انواع کلید برق ساختمان

کنترل و مدیریت هر یک از بخش های مختلف موجود در مدار برق ساختمان ها، به دست کلید هایی که تکنسین برق ساختمان برای آن در نظر گرفته صورت می پذیرد. در جهت استفاده از انواع کلید برق ساختمان باید نکاتی را از جمله ویژگی های مربوط به هر کلید، قابلیت ها، مزایا و معایب هرکدام را بشناسیم.

استفاده از کلید مناسب در محل مناسب به شما در جهت بهبود شرایط رفاهی ساکنان ساختمان کمک شایانی کرده و به شدت در مدیریت هزینه ها به شما کمک خواهد کرد. به همین سبب بر آن شدیم تا ویژگی های مربوط به انواع کلید های مورد استفاده در برق کشی ساختمان ها را برای شما برشمرده و بهترین آنها را به شما پیشنهاد دهیم. برای آموزش برق ساختمان روی لینک کلیک کنید.

بررسی انواع کلی کلید برق ساختمان

کلید های برق به طور کلی در سه دسته، مکانیکی، روشنایی و الکترونیکی طبقه بندی می شوند و هر کدام دارای انواع مختلفی از کلید ها هستند که در ادامه تا حد امکان به بررسی همه آنها خواهیم پرداخت.

البته باید توجه داشت که کلید های برق در دسته صنعتی یا خانگی هم طبقه بندی می شوند، که البته می توان سازوکار یکسانی را برای هر دو در نظر داشت و تفاوت اصلی آنها در ساختار موجود در آنهاست. از آنجایی که برق مورد استفاده در صنایع به شدت قوی و با ولتاژ بالاتری برقرار می شود، کلید های خانگی توانایی کنترل و هندل کردن این حجم از جریان را نخواهند داشت و در صورت استفاده از آنها در صنعت، اختلالات زیادی را در سیستم برقی ایجاد خواهند کرد.

کلید برق مکانیکی

عمل قطع و وصل جریان برق در کلید برق مکانیکی به صورت فشردن، رها کردن و یا جابجا کردن یک اهرم مشخص صورت می گیرد. محیط مورد استفاده این کلید ها بسیار گسترده و متفاوت می باشد، به گونه ای که از آنها در مصارف خانگی، صنعتی یا نظامی می توان استفاده کرد. مهم ترین ویژگی در انواع کلید های برق مکانیکی، تعداد پل های موجود در آنهاست. هر چه تعداد این پل ها بیشتر باشد، تعداد مدار های جداگانه ای که کلید توانایی سوئیچ بین آنها را دارد بیشتر خواهد بود.

کلیدهای تک پل از متداول ترین کلیدهای برق

از پرکاربردترین کلید های برق مکانیکی می توان به کلید تک یا دو پل اشاره نمود. نوع تک پل فقط توانایی قطع یا وصل یک جریان در یک مدار خاص را داراست، همچنین از آنها بیشتر برای کنترل روشنایی و لامپ ها استفاده می شود. از ویژگی های کلید تک پل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شناخته شده به عنوان کلید پرتاب تک‌قطبی دارای یک پایه
• از کلیدهای برق رایج در خانه ها
• رایج در مدارهای روشنایی ۱۲۰VAC
• با یک اهرم ساده، اتصال سیم های داغ به دو ترمینال صورت گرفته و قطع و وصل جریان صورت می گیرد

کلید دو پل

اگر بتوانیم دو کلید تک پل را در قالب یک کلید ارائه دهیم عملا به کلیدهای دوپل خواهیم رسید. ویژگی های کلید دو پل را در این قسمت مطالعه کنید:

• دارای دو کلید تک‌قطبی در یک قاب
• متشکل از چهار کنتاکت (دو راه برای یک دستگاه و دو راه برای دستگاه دیگر) که با یک سطح واحد کنترل می شوند
• قطع و وصل جریان به صورت همزمان جریان موجود در دو مدار جداگانه
• دارای ظرفیت بالا و مورد استفاده در موتورها و سایر ماشین‌آلات

کلید سه پل

کلید سه پل دارای سه شاسی قطع و وصل جریان الکتریکی است و نسبت به کلیدهای تک پل و دوپل کارایی کمتری دارد. از کلید سه پل برای روشن خاموش کردن یک وسیله توسط دو کلید در دو نقطه مثل راهروها استفاده می شود.

کلید فلیپ فلاپ یا سوئیچ با خروجی رله

یکی از پرکاربردترین کلیدهای برق جهان، کلید فلیپ فلاپ است. این کلید الکترونیکی بدین شکل عمل می کند که شما می توانید با لمس و فشار دادن یک کلید کوچک فشاری، هر وسیله ای را در خروجی مدار یا رله روشن خاموش کنید. کلیدهای برق فلیپ فلاپ دارای ولتاژ ۱۲ و جریان برق مصرفی کمی هستند. همچنین، مجهز به رله قدرتمند در خروجی و قابلیت اتصال بی نهایت کلید به ورودی به صورت موازی و دارای مدار محافظ در برابر ولتاژ معکوس می باشند.

کلید های تبدیل نیز جزو دسته کلید های برق مکانیکی بوده که این قابلیت را به افراد می دهند تا از دو نقطه متفاوت یک جریان مشخص در یک مدار را قطع یا وصل کنند. از انواع مختلف دیگری از این دسته کلیدها می توان به کلید برق صلیبی، کلید برق فشاری و اهرمی اشاره نمود.

به توضیح مختصر این نوع کلیدهای برق ساختمان می پردازیم:

کلید برق روشنایی از انواع کلید برق ساختمان

از آنجایی که روشنایی بحث بسیار مهمی در سیستم برق و سیم کشی ساختمان ها ایفا می کند، به منظور کنترل جریان در این مدارهای روشنایی از کلیدهای برق روشنایی استفاده می شود. این دسته از کلید برق روشنایی صرفا به منظور روشن و خاموش کردن یک یا چند لامپ معین مورد استفاده قرار می گیرند.

کلید برق تایمردار

کلید برق تایمر دار پرکاربردترین کلید موجود در دسته کلید برق روشنایی می باشد و به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی و برق، استفاده از این کلیدها بسیار مفید خواهد بود. چرا که کلیدهای برق روشنایی این قابلیت را دارد تا برای یک مدت معین چراغ مشخصی را روشن نگه داشته و سپس آن را خاموش کنند. کلید های برق لمسی دسته جدیدتر و هوشمندتر این کلید است که با وجود یک صفحه لمسی در آنها کنترل لامپ ها را در حالت مختلف صورت می پذیرند.

کلید برق دیمردار

کلید برق دیمر دار از دیگر کلید های برق روشنایی است که با اهرم موجود در آنها می توان شدت جریان نور خروجی از لامپ ها را مشخص کرد. کلید های برق حساس به حرکت که در دسته مناسب ترین کلید ها برای صرفه جویی در برق قرار می گیرد. کلید هایی هستند که در صورت تشخیص حرکت یک فرد یا شیء اقدام به اجرای فرمان می کنند. بکارگیری این کلید ها در راهروی ساختمان ها هم به کارآمدی سیستم روشنایی و هم به صرفه جویی در میزان برق آنها بسیار کمک خواهد کرد.

کلید چهارراهی

کلیدهای چهارراهی نوع توسعه یافته کلیدهای سه راهی که با یک چراغ و دو کلید کنترل شده و برای نورپردازی راه پله ها مورد استفاده قرار می گیرند، می باشند که نسبت به کلیدهای سه راهی از قابلیت های بیشتری برخوردارند. از کلیدهای چهارراهی یا چهار طرفه برای روشنایی اماکن بزرگ مانند انبار و یا مکان های تجاری استفاده می شود.

سایر انواع کلید برق ساختمان

از انواع دیگر این دسته می توان به کلید های برق فوتوالکتریک، کلیدهای برق حساس به صدا، کلیدهای کارتی، وایرلس و کلید برق مجاورتی اشاره نمود که نحوه عملکرد آنها به خوبی از روی اسمشان مشخص می باشد. در این قسمت به بررسی انواع دیگری از کلیدهای برق ساختمان می پردازیم و ویژگی های متمایز انها را برای شما عزیزان شفاف سازی خواهیم کرد.

کلید های برق فوتوالکتریک

یکی از جدیدترین کلید پریزهای برق ساختمان، کلید های برق فوتوالکتریک می باشد. این کلیدها به شیوه ای عمل می کنند که به خاطر مجهز بودن به یک سری سنسور به محض تاریک شدن هوا و کم شدن نور به صورت خودکار روشن می شوند.

کلیدهای برق حساس به صدا

کلیدهای برق حساس به صدا از انواع دیگر کلید برق ساختمان هستند که همان طور که از اسمشان پیداست، به صدا حساس هستند. این نوع کلیدها بدون لمس و یا فشار دادن کار کرده و به صداهای داخل خانه حساسیت نشان می دهند.

کلید کارتی از انواع کلید برق ساختمان

همان طور که از اسمش پیداست، کلید هوشمند کارتی دارای یک ویژگی امنیتی است که این امکان را برای کاربر مهیا می کند تا از طریق قفل دیجیتال بتواند به فضای داخلی دسترسی پیدا کرده و وارد فضای داخلی شود. کلیدهای کارتی که از متداول ترین انواع کلیدهای برق ساختمان می باشند، دارای یک دستگاه کارت خوان رمزگذاری شده هستند که با یک الگوریتم پیچیده طراحی شده، به گونه ای که در قسمت اصلی کارت، یک نوار مغناطیسی قرار دارد(شبیه به نوار مغناظیسی سیاه رنگ کارت های بانکی). خود این نوار مغناطیسی دارای هزاران نوار مغناطیسی ریزِ کدگذاری شده می باشد که اطلاعات فردی افراد درون آنها کانفیگ شده است. با قرار دادن کارت در فضای مشترک و یا کشیدن کارت، اطلاعات تراشه با داده های روی قفل اعتبارسنجی می شوند و از اینرو می توان به مکان مورد نظر دسترسی پیدا کرد.

از کلیدهای کارتی بیشتر برای هتل‌ها و اقامتگاه‌های مسافرتی، محیط های مسکونی ویلایی، بیمارستان ها و محیط های تحقیقاتی استفاده می شود.

کلید لمسی وایرلس از انواع کلید برق ساختمان

کلید لمسی وایرلس دوپل وایرلس است که برای نصب آن، نیازی به سیم کشی نیست. این کلید هوشمند توسط اپلیکیشن موبایل و توسط چندین کاربر قابل کنترل و برنامه‌ ریزی می باشد. کلیدوایرلس یا همان کلید وای فای روی سطح قرار گرفته و بدون نیاز به کلید قطع و وصل جریان برق به لامپ روشن یا خاموش می شود.

در کلید لمسی وایرلس که از محبوب ترین انواع کلید برق ساختمان می باشد، ریسیور واسطه بین کنتور و مصرف قرار می گیرد. بدین صورت که جریان برق از منبع اصلی به ریسیور انتقال یافته و سپس، بدون اینکه انرژی الکتریسیته به کلید وارد شود، به منبع روشنایی می رسد.

کلیدهای حدی مجاورتی از انواع کلید برق ساختمان

یکی دیگر از انواع کلیدهای برق ساختمان، کلیدهای حدی مجاورتی است. عملکرد این کلیدها بدین صورت است که وقتی یک شی در مجاورت آنها و بدون هیچ گونه تماس فیزیکی قرار می گیرد، با انجام عمل کلیدی، یک مدار را قطع و یا وصل می کند. این کلیدهای برق ساختمان از فاصله دور راه اندازی می شوند.

کلید برق الکترونیکی

هوشمند ترین انواع کلید برق ساختمان مربوط به دسته کلید های برق الکترونیکی است. این دسته برای فعال یا غیرفعال کردن جریان برق در مدار، به هیچ تماس فیزیکی ای نیاز ندارند.

در سال های گذشته که صنعت ساختمان سازی پیشرفت چشمگیری داشته و با تکنولوژی به شدت ادغام شده است. استفاده از این دسته کلید هایی که توانایی کنترل آنها از راه دور هم ممکن است به شدت اوج گرفته است.

کلید مافست

از معروف ترین کلیدهای برق الکترونیکی می توان به کلید ماسفت اشاره کرد، این کلیدها برای فعال و غیرفعال کردن جریان برق موجود در مدار از یک کنترل استفاده کرده و با استفاده از سه ترمینال موجود در آنها، به راحتی به قطع و وصل جریان می پردازند.

ترانزیستورها

کلید پرکاربرد دیگر در دسته کلیدهای برق الکترونیکی، تحت عنوان ترانزیستورها شناخته می شوند؛ ترانزیستور موجود در آنها با تغییراتی که در ولتاژ برق ایجاد می شود به قطع یا وصل جریان عبوری از آنها منجر می شود.

IGBT از انواع کلید برق الکترونیکی

IGBT نوع دیگری از کلیدهای برق الکترونیکی می باشد. این کلیدها را می توان ترکیبی از ترانزیستور و ماسفت دانست، مثل سایر کلید های الکترونیکی نام برده شده، تغییرات ولتاژ در این کلید ها باعث اجازه یا عدم اجازه عبور جریان برق از آنها می شود.

کلید دیود قدرت، کلید تریستور، کلید ترایاک، کلید دیاک و GTO پنج نوع متفاوت دیگر از همین گروه می باشند که به طور کلی امکان کنترل جریان برق از راه دور را به مصرف کنندگان ارائه می دهد.

جدول زیر یک توضیح کلی در مورد این نوع کلیدهای ساختمانی الکترونیکی به شما ارائه می دهد:

انواع کلید در تابلو برق ساختمان

از کلیدهای زیر برای تابلو برق ساختمان ها استفاده می شود:

• کلیدهای محافظ جان RCCB دو قطبی و چهار قطبی
• کلید محافظ موتور MPCB از انواع کلیدهای تابلو برق ساختمان
• کلید مینیاتوری MCB
• کلید اتوماتیک هوایی ACB از انواع کلید تابلد برق ساختمان
• کلید اتوماتیک کمپکت MCCB
• کلیدهای چرخشی یا سلکتور SELECTOR

جمع بندی فنون برق در مورد انواع کلید برق ساختمان

کلید ها توانایی کنترل مدار را به شکل خوبی به استفاده کننده ها ارائه می دهند، تنها نکته مهم در این رابطه استفاده از بهترین و مناسب ترین کلید در قسمت های مختلف مدار می باشد.

قطعا می توان به سادگی کلید های مختلف را به جای یکدیگر استفاده نمود اما این هنر تکنسین برق ساختمان است که با انتخاب بهینه و مناسب کلیدهای برق بهترین کیفیت ممکن را به کارفرما ارائه دهد.

همه انواع کلیدهای برق ساختمان را طی این مقاله برای شما نام بردیم و پرکاربردترین آنها را با دقت مورد بررسی قرار دادیم. امیدواریم با استفاده از مطالب بیان شده در این مقاله بتوانید کلید مناسب برای سیستم برقی ساختمان خود را انتخاب کنید.