در فرآیند سیم پیچی موتورها، عایق بندی آنها از مهم ترین و اصلی ترین مراحل کار می باشد. عایق بندی نادرست و بی کیفیت به زودی کار موتور الکتریکی شما را مختل کرده و آسیب های شدیدی را به سیستم وارد می کند. به همین سبب، کمک گرفتن از افرادی که تخصص کافی را در زمینه سیم پیچی موتور دارند به افزایش کیفیت و راندمان موتورهای الکتریکی شما کمک خواهد کرد. به خاطر اهمیت زیاد بحث عایق کاری در سیم پیچی، قصد داریم تا انواع عایق سیم پیچی موتورها به طور کامل برای شما شرح دهیم. برای آموزش سیم پیچی موتور روی لینک کلیک کنید.
انواع عایق سیم پیچ موتور
یک موتور الکتریکی خوب، مجموعه ای از اتصالات و سیم پیچی های باکیفیت را در خود جای داده تا بتوان بیشترین میزان راندمان خروجی را از موتور دریافت کرد. اهمیت بحث سیم پیچی درست موتور کاملا مشخص بوده و در این میان بحث عایق کاری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. استفاده از عایق مناسب بین سیم پیچ موجود در موتورها، از ایجاد جرقه های خواسته و وارد کردن آسیب های جبران ناپذیر به موتور تا حد زیادی جلوگیری می کند.
یک عایق مناسب باید از توانایی کنترل ولتاژ های بالا و پایین برخوردار باشد و هم تحمل گرمای بالایی داشته باشد. چرا که بحث گرما در موتورهای الکتریکی را نمی توان به هیچ عنوان در نظر نگرفت. زیرا وجود جریان های مختلفی از برق، اصطکاک ایجاد شده بین قطعات و وجود حرکات و جنبش های زیاد در موتورها، همگی عاملی است تا میزان زیادی گرما تولید شود. اگر عایق کاری مناسبی در سیم پیچ موتور صورت نگرفته باشد، این گرما به عایق ها آسیب زده و در مرحله بعد خسارات شدیدی را به کل سیستم وارد خواهد کرد.
عایق رشته ای هادی
به منظور از بین بردن اثر پوستی، کم کردن تلفات فوکو، کم کردن میزان سطح مقطع و افزایش سطح مقطع در موتورهای الکتریکی، می توان از این دسته از عایق های محبوب و پرطرفدار استفاده نمود، این عایق ها ورقه هایی نازک ولی با مقاومت و دوام بالا هستند.
همچنین به خاطر نازک بودن آنها، حجم زیادی نگرفته و به کاهش حجم کلی کار بسیار کمک خواهند کرد. از سوی دیگر، این دسته از عایق در شرایط دمایی خاص، مقاومت خوبی از خود نشان داده و کمترین تاثیر پذیری را از دما دارند. همه این مزیت ها در کنار هم، عایق های رشته ای هادی را به انتخابی مناسب برای سیم پیچ ها تبدیل کرده است.
حتمما بخوانید : معرفی کامل فرمول های سیم پیچی موتور
عایق دیواره به زمین
به منظور جداسازی دیواره هسته استاتور از هادی موجود در سیم پیچ موتورها، از این دسته از عایق ها استفاده می گردد. از جمله قابلیت های مفید این مدل، وجود ورق های جدا کننده بین کویل ها می باشد. علاوه براین، این دسته از عایق ها می توانند لغزشی که به واسطه فشار مغناطیسی ایجاد می شود را تا حد خوبی متحمل شوند.
عایق حلقه ای
اگر قصد ممانعت از ایجاد اتصال کوتاه و عایق سازی حلقه های موجود در سیم پیچ را داشته باشیم. از این دسته از عایق ها می بایست استفاده کنیم. رشته های هادی موجود در سیم پیچ ها توسط این مدل عایق، پوشانده شده و به این سبب در شرایط مختلف دمایی و مکانیکی، کارکرد مفید خود را حفظ می کند.
کلاس بندی عایق ها از Y تا C
در سیم پیچ موتور های الکتریکی از انواع مختلفی از عایق ها استفاده می شود که پرکاربردترین آنها را در موارد بالا ذکر کردیم. اما عایق ها از نظر جنس مواد مختلفی که در آنها بکار می رود نیز دارای طبقه بندی و کلاس بندی خاصی هستند که در ادامه خدمت شما ارائه خواهیم کرد. اصلی ترین تفاوتی که این عایق ها در کلاس های جداگانه دارند، مربوط به توانایی حفظ عملکردشان در دماهای مختلف می باشد. این طبقه بندی از Y تا C و براساس میزان مقاومت دمایی آنها صورت گرفته است.
- کلاس Y: این عایق ها می بایست بتوانند دمایی در حدود ۹۰ درجه را تحمل کنند، از جمله این مواد می توان به پنبه و ابریشم، یا هر ماده دیگری که بتواند این شرایط دمایی را کنترل کند، اشاره نمود.
- کلاس A: آغشته کردن موادی که در کلاس Y بررسی کردیم به یک مایع دی الکتریک، می تواند مقاومت دمایی آنها را تا ۱۰۵ درجه بالا برده و به این طریق عایق های کلاس A را ایجاد کند، از جمله مثال های موجود برای مایعات دی الکتریک، روغن ها می باشند.
- کلاس E: اگر قصد ما عایق سازی سیم پیچ تا ۱۲۰ درجه باشد، می بایست از عایق های کلاس E استفاده کنیم، در این دسته بندی مواد خاصی مثل رزین مصنوعی، لمینت های کاغذی با پیوند های فرمالدئیدی در ساختار آنها اشاره نمود.
- کلاس B: در این کلاس افزایش تحمل دما تا ۱۳۰ درجه سانتی گراد ممکن گشته و از مواد مختلفی چون میکا، الیاف شیشه، آزبست و غیره استفاده می شود.
- کلاس F: عایق های درجه F تا دمای ۱۵۵ درجه مقاومت خوبی از خود نشان می دهند، و برای ساخت این سبک از عایق ها از ترکیب همان مواد یاد شده در کلاس B استفاده می شود.
- کلاس H: با ترکیب دسته موادی چون آزبست، شیشه و غیره به روش های مختلف، میزان مقاومت دمایی عایق ها را می توان تا ۱۸۰ درجه بالا برد و مواد با این قابلیت را در دسته کلاس H قرار داد.
- کلاس C: این کلاس آخرین طبقه بندی در دسته کلاس بندی عایق هاست و عملا بیشترین میزان مقاومت در برابر شرایط دمایی را دارد. ترکیب عایق های استفاده شده در این دسته تا دماهای بالاتر از ۱۸۰ درجه را هم کنترل کرده و این موضوع برای سیم پیچ هایی که تحت شرایط دمایی بسیار بالایی قرار می گیرد کاملا مناسب می باشد، از جمله مواد بکار رفته در این کلاس می تواند به ترکیب چینی، میکا، شیشه و کوارتز اشاره نمود.
جمع بندی
در موتورهای الکتریکی و به خصوص در قسمت سیم پیچ های موجود در آن، اتفاقات و فرایندهای گوناگونی رخ می دهد که به وجود یک عایق کاری مناسب نیاز شدیدی پیدا می شود. عایق سیم پیچ ها، بایستی در شرایط دمایی گوناگون، راندمان سیم پیچ بکار رفته در موتور الکتریکی را حفظ کرده و از آن محافظت کنند، پس با انتخاب یک عایق نامناسب ریسک جرقه زدن را بین لایه های مختلف سیم پیچ بالا برده و این موضوع به هیچ وجه برای فعالیت موتور الکتریکی خوب نخواهد بود.
در همین جهت انواع عایق سیم پیچی های موجود در انواع موتورهای الکتریکی را خدمت شما دوستان عزیز معرفی کرده و شما را با کلاس بندی این عایق ها آشنا کردیم.