یکی از مهم ترین و اصلی ترین اجزای خودرو، سیم کشی برق خودرو می باشد که هرگونه اخلال ایجاد شده در آن می تواند خسارات جانی و مالی بدی را به وجود بیاورد. این سیستم تمامی اجزای خودرو که با برق کار می کنند نظیر پنجره، آینه یا حتی روشن شدن موتور را کنترل می کند به همین علت بروز هرگونه مشکل در سیم کشی و سیستم برق ماشین و عیب یابی و تعمیر آن موضوعی بسیار حائز اهمیت می باشد. اتصالی در سیستم برق خودرو باعث می شود که به دینام، باتری و حتی سایر قطعات ماشین آسیب وارد شود و حتی در مواقعی منجر به روشن نشدن خودرو و آتش سوزی در آن می شود.
سیم کشی خودرو بسته به نوع و مدل اتومبیل ها متفاوت است، وظیفه سیستم برق خودرو توزیع برق در سراسر اتومبیل می باشد به این معنی که برق تقویت شده به وسیله دینام پس از انتقال به درون باتری از طریق این سیم کشی ها در میان قطعات برقی خودرو توزیع می گردد. در این مقاله قصد داریم که به معرفی سیستم برق خودرو، دلایل خرابی، اختلال و علت سیم کشی ماشین بپردازیم. برای آموزش برق خودرو روی لینک کلیک کنید.
انواع اجزا و قسمت های سیم کشی خودرو
در ابتدا باید بدانیم سیم کشی ماشین چیست و چه نقشی در اتومبیل شما ایفا می کند؟ سیم کشی خودرو از مجموعه اتصالات بین قطعات مختلف ایجاد شده است که برق تولید شده را به تمامی قطعات الکترونیکی موجود بر روی خودرو، منتقل می کند. ایجاد هر نوع مشکل در این سیم کشی ها نیازمند تعمیرات تخصصی می باشد که زمان و هزینه زیادی را هدر خواهد داد. امروزه تمامی خودروهای موجود در بازار دارای سیستم سیم کشی هستند و وجود این سیستم برای راه اندازی خودرو حیاتی است. سیستم سیم کشی از اجزای متفاوتی نظیر سیم، فیوز و اتصالات تشکیل شده که در زیر به شرح برخی از آن ها می پردازیم.
سیم
مهمترین جزء در سیم کشی خودرو سیم ها هستند که وظیفه انتقال برق از یک قطعه به قطعه دیگر را بر عهده دارند، بنابراین استفاده از سیم مناسب در سیستم برق خودرو امری مهم تلقی می شود. در انتخاب سیم مناسب باید به طول، جنس و سایز آن ها بسیار توجه شود زیرا اولا هرچه سایز سیم کوچک تر باشد مقاومت آن بالاتر می رود، ثانیاً افزایش طول سیم به منزله افزایش مقاومت می شود. افزایش مقاومت، اتلاف انرژی بیشتر و کاهش شدت جریان را در پی خواهد داشت.
فیوز
فیوز یکی از اجزای اصلی سیم کشی خودرو محسوب می شود. فیوزها در مسیر جریان قرار گرفته و با قطع و وصل شدن به موقع از سوختگی و احتمال آسیب به سایر قطعات جلوگیری می کنند. در بخش علل خرابی سیم کشی خودرو به طور مفصل در مورد فیوز ها صحبت خواهیم کرد.
اتصالات
بخش دیگر سیم کشی و برق خودرو، قسمت اتصالات است. اتصالات مسیر و ابزار متصل کردن سیم کشی ها هستند، اتصالات منفی روی گیربکس، روی بدنه، روی شاسی ها از اجزای خیلی مهم محسوب می شوند. در فصول گرم سال به خصوص تابستان ها، زمانی که اتصالات منفی خاصیت خود را از دست بدهند، آمپر آب بسیار بالا رفته و باعث ایجاد خطا روی قطعات خودرو و چراغ های آن می شوند.
دلایل خرابی و علت سوختن سیم کشی ماشین
دلایل متفاوتی می تواند در بروز خطا و مشکل در سیم کشی و سیستم الکتریکی ماشین دخیل باشد. در اینجا قصد داریم چند مورد از رایج ترین مشکلاتی که موجب خرابی سیم کشی خودرو می گردد را برای شما توضیح دهیم.
حرارت موتور
شاید بتوان گفت اصلی ترین دلیل و علت سوختن سیم کشی ماشین، حرارت بالا در موتور است. حرارت و گرمای زیاد در داخل موتور باعث خشک شدن سیم کشی ها می شود و این خشک شدن سیم ها موجب می گردد توان عبور شدت جریان اولیه را نداشته باشند و مقاومت آن ها بسیار بالا برود و در نهایت باعث خرابی و اتصال شود.
آب خوردگی سیم کشی
دلیل دیگر اختلال در سیم کشی برق خودرو رسیدن آب به آنها می باشد. بعد از شست و شوی ماشین و موتور شویی خودرو در کارواش احتمال نفوذ آب در کانکتورهای سیمکشی وجود دارد. با گذشت مدت زمان کوتاهی از این اتفاق در سیم کشی ها سولفاته ایجاد می شود، این سولفاته ها باعث می شود بین کانتورهای نر و مادگی متصل به هم عایق ایجاد شود و دیگر اتصالی برقرار نکنند. در این حالت یا سیم کشی را باید تعمیر کنید و یا کلا آن ها را تعویض کنید.
دلیل وجود کانکتورها در هر قسمتی از برق کشی خودرو خرابی ایجاد شود که نیاز باشد بخشی از سیم کشی تعویض گردد، با کمک کانکتور لازم نیست از ابتدا تا انتها سیم کشی را تعویض کنید.
خرابی باتری خودرو
علت دیگر سوختن سیم کشی ماشین مربوط به خرابی باتری است. در برخی خودروها بسته به نوع باتری استفاده شده، باتری به آب نیاز خواهد داشت بنابراین باید باتری را چک کنید تا آب آن کم نشود، کمبود آب در باتری باعث آسیب رسیدن به سیم کشی خودرو می شود. در این نوع باتری ها بهتر است از آب جوشیده شده یا محلول های مخصوص، موجود در مکانیکی ها استفاده شود.
نقص در دینام ماشین
یکی از مهمترین اجزای خودرو دینام است، وظیفه اصلی دینام انتقال برق به موتور می باشد. در صورت بروز هر مشکلی در دینام دیگر قادر به تولید برق نخواهد بود نتیجه این امر شارژ خالی کردن باتری و از کار افتادن فن و چراغ برق و همچنین سوختن سر سیلندر می باشد.
اتصالی سیم کشی و سیستم برق خودرو
مهمترین علامت تشخیص اتصالی در سیم کشی برقی خودرو، خالی شدن شارژ باتری و سوختن چراغ خودرو می باشد. رفع اشکال، اتصالات کاری بسیار خطرناک است و باید توسط تعمیرکار برق خودرو انجام گیرد تا خساراتی نظیر آتش سوزی در خودرو اتفاق نیفتد.
نقص در فیوز
فیوز یکی از اجزای اصلی سیم کشی خودرو می باشد، هر سیم کشی نسبت به قطری که دارد یک جریان برای فعال شدن مصرف کننده عبور می دهد.نقص در فیوز به ایجاد اختلال و سوختن سیم کشی می گردد.
نحوه عملکرد فیوز در مدار
به عنوان مثال سیمی که برای موتور فن استفاده شده نسبت به سیمی که برای بوق مورد استفاده قرار گرفته ضخیم تر و قطورتر است. موتور فن برای فعال شدن جریان بیشتری را نسبت به بوق، می کشد پس باید سیم کشی ضخیم تری داشته باشد. نسبت به جریانی که موتور فن می گیرد( به آن آمپر می گویند) یک فیوز در سر راه آن قرار می گیرد. قدرت این فیوز ۴۰ آمپر است یعنی جریانی برابر ۴۰ آمپر را از خود عبور می دهد حال اگر به هر دلیلی نظیر زیاد شارژ کردن آلترناتور( یا همان دینام های موجود در بازار) یا اتصال مثبت به منفی در خودرو رخ دهد، ولتاژ جریان عبوری زیاد شده و باعث سوختن فیوز می گردد. فیوز جریان ۴۰ آمپر را می تواند تحمل کند اما اگر جریان به بیشتر از این حد برسد، فیوز ارتباط را قطع می کند.
نکته ای که در مورد فیوز باید بدانید این است که اگر فیوز بسوزد باید یک فیوز دیگر هم آمپر با فیوز قبلی جایگزین آن شود زیرا اگر از فیوزی با آمپر بالاتر استفاده کنید سیم کشی خودرو خواهد سوخت.
جمع بندی درباره سیستم سیم کشی ماشین
همان طور که در این مقاله گفته شد سیم کشی سیستم برق خودرو نقش مهمی در عملکرد وسیله ایفا می کند. همچنین انواع دلایل خرابی و علت سوختن سیم کشی ماشین را بر شمردیم. ایجاد نقص در سیستم الکتریکی خودرو بسیار آزار دهنده و خسارت آفرین خواهد بود پس عیب یابی سیم کشی خودرو امری مهم تلقی شده و لازم است به تکنسین های مجرب در این زمینه سپرده شود. پیدا کردن اتصالی در سیم کشی کار آسانی نیست و اگر تحت نظارت افراد متخصص صورت نگیرد، ممکن است در مواردی منجر به آتش سوزی گردد.