تابلو برق صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟

تابلو برق صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟

نویسنده: admin ۱۴۰۲/۰۸/۲۴

تابلو برق صنعتی(electrical switchboard) یکی از اجزای حیاتی یک سیستم برقی است که نقش بسیار مهمی در صنایع تولیدی و کارخانه‌ ها ایفا می‌ کند و در واحدهای صنعتی و مسکونی مورد استفاده قرار می گیرد. این تابلو قادر است ارتباط منظم و سالم بین اجزای سیستم برقی را فراهم کرده و به تامین ایمنی در محیط کار کمک شایانی کند. تابلو برق صنعتی از سه نوع، فشار قوی، فشار متوسط و فشار ضعیف تشکیل شده است.

برای شرکت در دوره برق صنعتی و کسب اطلاعات بیشتر درباره هزینه، مدت دوره و نوع آموزش برق صنعتی و … با پشتیبانان ما تماس بگیرید.

استفاده از تابلو برق صنعتی در پالایشگاه‌ ها، ایستگاه‌ های مبدل، کارخانه‌ های صنعتی و ایستگاه‌ های برق بسیار رایج است و در صنایع گوناگون نیز استفاده گسترده‌ ای دارد. برای آشنایی بیشتر با تجهیزات داخلی تابلو برق صنعتی و انواع آن، به همراه موارد استفاده تابلوهای صنعتی، می‌ توانید این مقاله را مطالعه نمایید.

آشنایی با تابلو برق صنعتی و کاربرد آن

شاید برای شما نیز سوال پیش بیاید تابلو برق صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟ در پاسخ به این سوال می‌ توان گفت، تابلو برق صنعتی، ترکیبی از دستگاه‌ های سوئیچینگ مختلف، همراه با تجهیزات کنترلی، اندازه‌ گیری، حفاظتی و تنظیم کننده‌ های مربوطه می باشد که ارتباطی صحیح بین اجزای یک سیستم برقی ایجاد کرده و ایمنی را برای افراد به ارمغان می آورد.

تابلو برق عمده‌ ترین استفاده آن در دستگاه‌ ها و سیستم‌ هایی است که برای تبدیل، کنترل و محافظت از مدارها و تجهیزات الکتریکی استفاده می‌ شوند. در یک سیستم برق، تابلو برق صنعتی از یک قفسه با کلید های قطع برق، فیوز ها یا مدارشکن‌ ها تشکیل شده که برای کنترل، محافظت و جداسازی تجهیزات الکتریکی استفاده می‌ شود. نوع تجهیزات برقی نصب شده در تابلو برق، بستگی به عملکرد مورد انتظار از تابلو دارد که یک طراح و مهندس برق، نسبت به جوانب و ویژگی های مورد نظر، نسبت به طراحی و ساخت آنها می کند.

در ایستگاه‌ های برق، تابلو برق‌ های صنعتی، هم در بخش کم ولتاژ و هم در بخش ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می گیرند. تابلو برق‌ های موجود در بخش کم ولتاژ ممکن است در داخل ساختمان نصب شوند و شامل مدارشکن‌ های ولتاژ متوسط برای مدارهای توزیع و تجهیزات حفاظت، کنترل و اندازه‌ گیری باشند.

دلائل مهم استفاده از تابلو برق در واحدهای صنعتی و مسکونی

به دلائل مهم استفاده از تابلو برق در واحدهای صنعتی و مسکونی در قسمت زیر نگاهی بیاندازید:

  • جهت قطع انرژی از تجهیزات به منظور انجام کارها
  • تقسیم مساوی برق بین تجهیزات و قطعات
  • جهت حذف خطاهایی که در زیر سیستم‌ های آن اتفاق می‌افتد
  • اهمیت استفاده از تابلو برق صنعتی در جهت بهینه سازی و کنترل مصرف کننده ها و تجهیزات توسط کنترلرهایی همانند plc
  • استفاده از تابلو برق صنعتی جهت توزیع نیروی برق و تغذیه مصرف کننده ها
  • جهت حفاظت از مصرف کننده ها و ایمنی کاربران
  • جهت استفاده در تابلوهای کنترل صنعتی یا تابلوهای plc
  • استفاده از تابلو برق صنعتی در تابلوهای مارشلینگ جهت برقراری ارتباط بین تابلو برق و سیستم کنترل مرکزی
  • استفاده از تابلو برق صنعتی در جهت جلوگیری از وارد شدن شوک به تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی و محافظت از محتوای جعبه
  • دارای قابلیت محافظت در برابر تخلیه الکترواستاتیکی

جنس تابلو برق صنعتی

محفظه ها و جعبه های برقی از جنس های پلاستیکی سفت و صلبی و یا از فلزاتی مانند فولاد، استیل ضد زنگ و یا آلومینیوم تشکیل شده اند.

تجهیزات تابلو برق صنعتی

در این قسمت به معرفی تجهیزات و ابزار تابلو برق صنعتی می پردازیم:

نام تجهیزات تابلو برق صنعتی توضیحاتی راجع به تجهیزات تابلو برق صنعتی
تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی مانند نمایشگرهایی مثل نمایشگر آلارم، دستگیره ها و سوئیچ ها(electrical switches) در داخل جعبه تابلو برق
  • در در ردیف‌های عایق بندی شده قرار گرفته اند
  • به خاطر داشتن چیدمان منظم، کنترل و تعویض آنها کار راحتی است
دارای یک محفظه فلزی متشکل از الکترونیکی، نمایشگرها، کلیدهای مینیتورری دو پل ۶ آمپر و سوئیچ‌ها
انواع کلید و سوئیچ کلید مدارشکن جهتد محافظت از تاسیسات الکتریکی

استفاده از کلیدها و سوئیچ ها در جهت قطع و وصل کردن مدار

مجهز به دو نوع سوئیچ روغنی و سوئیچ هوا

کنتاکتور(contactor) یا کلید فرمان
  • دارای دو نوع AC2 و AC3
  • مختص به بارهای سلفی و خازنی
  • استفاده از کنتاکتورها در جهت جلوگیری از جابه جایی فاز، کاهش ولتاژ، قطع بودن فاز و ….
فیوز
  • استفاده در مدارهای سری
  • استفاده از فیوز در تابلو برق صنعتی در جهت محافظت از مدار در برابر اتصالات کوتاه
داکت کابل
  • محافظت از کابل های تابلو برق در برابر محلول نمک، روغن یا قارچ
PLC
  • کنترل و نظارت دستگاه های ورودی
  • پردازش اطلاعات و یا انتقال آنها در تابلو برق صنعتی
  • دارای قابلیت ماژولار
کلید مینیاتوری MCB مسئول قطع مدار هنگام عبور جریان غیرعادی، اتصال کوتاه و بار اضافی
رله حفاظتی تشخیص خطا در مدار توسط رله حفاظتی
یی متال(Bimetal)
  • استفاده از بی متال در جهت کنترل جریان در تابلو برق های صنعتی با ولتاژ پایین
  • استفاده از بی متال به عنوان یکی از ابزار تابلو برق سه فاز
  • محافظت از اجزای داخلی مدار
کلید محافظ جان
  • دارای قابلیت حفظ جان اپراتور
  • جلوگیری از ورود شوک الکتریکی به بدن انسان
مدارهای فرمان و مدارهای قدرت(Power circuit)
  • استفاده از مدارهای فرمان جهت قطع و وصل کنتاکتور و کنترل کار مصرف کننده
  • استفاده از مدارهای قدرت در جهت انتقال انرژی شبکه به مصرف کننده

انواع تابلو برق صنعتی

نقش تابلو برق صنعتی

وظایف یک تابلو برق صنعتی بسیار متنوع هستند. از جمله وظایف آن می‌ توان به حمل کردن جریان بار، ایجاد و قطع جریان بار طبیعی مشابه یک سوئیچ اشاره کرد.

همچنین، وظیفه تابلو برق از بین بردن جریان نامناسب است. برای این منظور از ابزار های مختلفی مانند ترانسفورماتور جریان، ترانسفورماتور پتانسیل و رله‌ های مختلف، بسته به نوع کاربری، استفاده می‌ کند.

قیمت تابلو برق صنعتی

تابلو برق در بازار، به دلیل تنوع و گستردگی زیاد، قیمت‌های متفاوتی دارد. عوامل مختلفی هم بر قیمت آن تاثیر می‌ گذارند. برای بهتر درک کردن، می‌ توان گفت تابلو برق یک کارخانه بزرگ و پیچیده نسبت به تابلو برق یک خانه کوچک تفاوت دارند.

در کارخانه‌ ها با گستردگی و وجود ماشین‌ آلات پیشرفته، ساخت و تولید تابلو برق ممکن است طولانی و پیچیده باشد. این امر باعث افزایش قیمت و نیاز به کار زیادی می‌ شود.

انواع مختلفی از تابلو برق در بازار وجود دارند و هر یک قیمت متفاوتی دارند. انتخاب و خرید آنها به نوع فعالیت و نیاز شما بستگی دارد. برخی افراد متخصص در این زمینه تلاش می‌ کنند تا نوع مناسبی را بر اساس نقشه تاسیساتی مشخص کنند.

دانستن و شناخت انواع تابلو برق می‌ تواند هزینه‌ های شما را کاهش دهد. اما مهم تر از همه، مهارت و تخصص شما در این زمینه است. اگر توانایی مورد نیاز را ندارید، حتما به افراد با تجربه مراجعه کنید و هرگز خودتان سعی در خرید و نصب نکنید، زیرا با خطرات بیشتری روبه ‌رو خواهید شد.

نحوه تولید تابلو برق

تابلو های برق از انواع مختلفی بسته به فناوری پیشرفته و طراحی مهندسان در کارخانجات پیشرفته تولید می‌ شوند. بعد از تولید، این تابلو ها به بازار عرضه می‌ شوند تا افراد مصرف کننده بتوانند از آنها استفاده کنند. تولیدکنندگان این محصول را معمولا در دو دسته با سطوح ولتاژ متفاوت تولید می‌کنند.

وقتی شما به بازار مراجعه می‌ کنید، می‌توانید مدل‌ های متعددی از تابلوهای برق را مشاهده کنید. هر کدام از این مدل‌ ها ویژگی‌ ها و امکانات خاص خود را دارند و برای کاربرد های خاصی طراحی و تولید شده‌اند. همچنین، قیمت این تابلوها نیز متناسب با مدل و ویژگی‌ های آنها متفاوت است، برخی از تابلوها به دلیل استفاده از فناوری‌های بسیار پیشرفته، قیمت بالایی دارند در حالی که برخی دیگر به صورت نسبتا ارزان و مقرون به صرفه قابل تهیه هستند.

انواع تابلو برق صنعتی بر اساس سطح ولتاژ

در کل تابلوهای برق بر اساس سطح ولتاژ به سه دسته تقسیم می‌شوند و عبارتند از:

انواع تابلو برق برحسب ولتاژ توضیحات
تابلوهای برق کم ولتاژ پایین یا LV
  • مورد استفاده در برق‌ کشی ساختمان‌ها با تجهیزاتی مناسب
  • ساخته شده از متریال‌هایی چون آهن، چدن و…
  • دارای مدل‌های ایستاده، دیواری، تو کار و رو کار
  • دارای انواع تابلوهای فرعی تاسیسات و تجهیزات و تابلو فرعی روشنایی
تابلوهای برق ولتاژ متوسط یا MV
  • دارای ولتاژ بین ۱۰۰۰ تا ۶۳۰۰۰ ولت
  • شامل انواع کلیدهای قدرت، ترانسفورماتورهای اندازه‌گیری جریان و ولتاژ، تجهیزات کنترلی
  • مورد استفاده در مصارف صنعتی
تابلوهای برق ولتاژ بالا یا HV
  • دارای سطح ولتاز ۶۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ ولت
  • مورد استفاده در تابلو برق های اتاق کنترل

به علت وجود انواع مختلفی از سوئیچینگ‌ ها و دستگاه‌ های محافظت کننده، می‌ توان تابلو برق را به عنوان یک اصطلاح کلی در نظر گرفت که شامل گستره وسیعی از قطعات مربوط به سوئیچینگ (برق و قطع کردن مدار)، محافظت و کنترل تجهیزات الکتریکی است.

انواع تابلو برق صنعتی از نظر جنس

در این قسمت، با انواع جنس بدنه تابلو برق صنعتی آشنا می شویم:

انواع جنس بدنه تابلو برق صنعتی ویژگی ها
تابلو برق صنعتی از جنس پلی کربنات
  • دارای ترکیب رزین‌های ترموپلاستیک و الیاف کربن
  • غیر رسانا، غیرمغناطیسی، محکم و سبک
  • عدم استفاده در محیط های بیرون
  • شکننده در برابر اشعه خورشید
  • دارای مقاومت پایین هنگام آتش سوزی و حریق
تابلو برق صنعتی از جنس آلومینیومی سبک و مقاوم و انعطاف‌پذیری بالا
تابلو برق صنعتی از جنس فولاد ضد زنگ و فولاد کربن
  • استقامت بالا، مقاومت بالا در برابر فرسایش وخوردگی و مواد شیمیایی
  • شکل پذیری و انعطاف پذیری بالا
  • دارای امنیت پایین هنگام برق گرفتگی
تابلو برق صنعتی از جنس فایبرگلاس نصب در محیط های مرطوب با استقامت بالا در برابر مواد شیمیایی
تابلو برق از جنس کامپوزیت
  • دارای ترکیبات الیاف شیشه و رزین
  • قابل استفاده برای محیط های بیرون
  • ساخته شده مطابق با استانداردهای آلمان
  • دارای قابلیت ضد اشعه بودن، استحکام بالا، ضد حریق و ضدزنگ بودن

انواع تابلو برق صنعتی از نظر ساخت

در این قسمت به توضیح انواع تابلو برق صنعتی از نظر ساخت می پردازیم:

انواع تابلو برق صنعتی از نظر ساخت ویژگی ها
تابلوهای Metal Enclosed: تابلوهای با قاب فلزی
  • اجزاء الکتریکی در یک محفظه از جنس فلز محصور شده‌اند
  • این محفظه در برابر آسیب های فیزیکی و گرد و غبار بسیار مقاوم است
  • از تابلو metal enclosed برای توزیع برق و کنترل موتور استفاده می شود.
تابلوهای metal clad: تابلوهای فلزی پوشیده
  • متشکل از دو یا چند لایه ورق فلزی
  • مقاوم در برابر آسیب های فیزیکی
  • نمونه تابلوهای برق کشویی، تابلو برق رک و تابلو برق swing
تابلوهای compartment type: تابلوهایی با محفظه مجزا دارای چندین محفظه

هرکدام در یک تابلو قرار دارند

نتیجه

تابلو برق صنعتی، به عنوان یک قطعه مهم در سیستم‌ های برق صنعتی، نقش حیاتی و قابل توجهی را ایفا می‌ کند. این تابلوها که گاها درون یک جعبه فلزی قرار دارند، با استفاده از مدارهای الکتریکی، قابلیت کنترل، مانیتور و حفاظت از تجهیزات و دستگاه‌ های مختلف را فراهم می‌کنند. طراحی دقیق و اصولی تابلو های برق صنعتی، اطمینان از عملکرد صحیح و پایداری سیستم را به ما می‌ دهد. از ویژگی‌ های مهم تابلو های برق صنعتی می‌ توان به مانیتورینگ و نمایش اطلاعات به صورت دقیق، قابلیت برنامه‌ ریزی و تنظیمات گسترده، حفاظت در برابر اتصالات ناصحیح و خطاهای برقی، سهولت در نصب و عیب‌ یابی، محافظت از کاربران در مقابل شوک الکتریکی و همچنین استانداردهای ایمنی بالا اشاره کرد.

مقالات مرتبط

نظرات کارآموزان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

درخواست مشاوره رایگان

شماره تماس و دوره آموزشی مورد نظر خود را وارد کنید تا کارشناسان ما در کوتاه ترین زمان ممکن با شما تماس بگیرند.