تابلو برق سه ۳ فاز چیست؟

تابلو برق‌ها جزو لوازم الکترونیکی پرکاربرد هستند که با مهار انرژی الکتریکی، جریان و فشار برق، برق ورودی به دستگاه‌ها را کنترل کنند تا از آسیب خوردن به موتورشان جلوگیری شود و از این طریق امنیت تجهیزات را در برابر برق تامین می کنند. تابلو برق ۱ فاز و تابلو برق ۳ فاز جزو محبوب‌ترین و پرکاربردترین انواع تابلو برق مورد استفاده برای برق صنعتی در صنایع بزرگ و مصارف خانگی هستند. در صورتی که قصد دارید وارد بازار کار این شغل شده و مهارت های مورد نیاز آن را کسب نمایید توصیه می کنیم در دوره های آموزش برق صنعتی آموزشگاه فنون برق ثبت نام کنید.

تابلو برق سه ۳ فاز چیست؟

تابلو برق ۳ فاز در واقع یک محفظه متشکل از تجهیزات الکتریکی مثل کمپرسور، شیرهای برقی و غیره برای ایجاد عملکرد است. برای ساخت تابلو برق ۳ فاز باید در چند زمینه مهارت لازم را کسب کرد:

• -آشنایی با مبانی کلی و استانداردهای تابلو برق ۳ فاز
• -آشنایی با قطعات الکتریکی و طریقۀ ی عملکرد و انتخاب صحیح آن ها
• -آشنایی با محاسبه های الکتریکی و تاسیسات
• مهارت در آموزش اصول عیب یابی انواع مدارات صنعتی
• آشنایی با اصول تغییر جهت گردش محور الکترو موتورهای سه فازه
• آشنایی با انواع مدارات راه اندازی نرم الکترو موتورهای سه فاز
• آشنایی کامل با اصول عملکرد و ساختمان داخلی الکترو موتورهای تک فازه
• -آشنایی با مدار هایی مثل مدار فرمان، مدار کنترل، مدار لاجیک و…

حتما بخوانید:آشنایی با اجزای تشکیل دهنده PLC و کاربرد آنها

تقسیم بندی تابلو برق سه فاز

ممکن است این سوال به ذهن شما خطور کند که برق سه فاز چگونه تقسیم بندی می شود؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که تابلو برق سه فاز دارای یک مینیاتوری است که برای جلوگیری از خطای اتصال کوتاه و اضافه جریان مصرف کنندگان مورد استفاده قرار می گیرد. پس هر مصرف کننده ای دارای یک مینیاتور جداگانه است. برای کنترل افت فشار و قطعی هر یک از فازها به رله کنترل فاز نیاز دارید.

تفاوت برق ۳ فاز و تکفاز

اجاره دهید تا تفاوت های برق سه فاز و تکفاز را در این قسمت برای شما عزیزان شفاف سازی کنیم:

انواع کابل ها در برق سه فاز

آیا می دانید از چه تعداد کابل برای تابلو برق ۳ فاز استفاده می شود؟ آیا می دانید انواع کابل برق سه فاز چیست؟ اجازه دهید تا پاسخ سوالات شما را بدهیم.کابل سه فاز کابلی است که برای مصارف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد، چرا که دارای برق با ثبات و قدرتمند است. به کابلی که توان تحمل و انتقال برق سه فاز را دارد، کابل برق سه فاز گفته می‌شود. برق سه فاز، اساسا بار الکتریکی بیشتری را می‌تواند حمل کند. از کابل برق فشارقوی برای انتقال و توزیع برق با ولتاژ بسیار بالا در زیر زمین، ماشین‌آلات صنعتی سنگین، نیروگاه‌های برق، دکل‌های برق بین‌شهری استفاده می شود.

مشخصات کابل برق سه فاز

مشخصات کابل برق سه فاز می توان به جنس هادی، مفتولی، افشان و نیمه‌افشان، جنس عایق از جمله سه روکش XPLE، PVC و ضد آتش و جنس روکش مانند پلیمر، دارای مقاومت بالا در برابر ضربه، فشار، آتش نام برد.

تعداد رشته های کابل سه فاز

رشته های کابل سه فاز به قسمت های زیر تقسیم می شوند:

• کابل برق سه رشته ای شامل دو سیم فاز و یک سیم نول
• کابل برق سه رشته ای شامل سه رشته فاز و بدون سیم نول
• کابل برق ۴ رشته ای شامل سه رشته فاز و یک رشته سیم نول
• کابل برق رشته ای شامل سه رشته فاز و یک رشته سیم آرت(زمین)
• کابل برق ۵ رشته ای: شامل سه رشته سیم فاز، یک رشته سیم نول و یک رشته سیم آرت

مزایای کابل برق سه فاز

از مزایای کابل برق سه فاز می توان موارد زیر را نام برد:

• مقرون به صرفه بودن به خاطر استفاده از هادی کمتر برای انتقال میزان ثابتی از توان الکتریکی
• کاهش مصرف برق از مزایای کابل برق سه فاز
• امکان استفاده از منبع سه فاز و نه سه منبع تکفاز
• دارای میزان ضربان کمتر و ضریب بهره وری بالا
• تولید نویز و نوسانات کمتر از مزایای کابل برق سه فاز
• از مزایای کابل برق سه فاز: دارای انتقال انرژی بالاتر در ولتاژهای بالا

چرا برق سه فاز نول ندارد؟

برای پاسخ به این سوال که چرا برق سه فاز نول ندارد باید بگوییم که مصرف کننده برای روشن شدن نیاز به یک اختلاف پتانسیل دارد. یک سیم فاز به تنهایی قادر به ایجاد این اختلاف پتانسیل نیست و در نتیجه از سیم نول برای ایجاد این اختلاف کمک می گیرد. اما در برق سه فاز، این اختلاف پتانسیل بین ۳ سیم فاز قرار دارد و این سه سیم فاز می توانند این اختلاف پتانسیل را بدون استفاده از نول ایجاد کنند.

تبدیل برق ۳ فاز به تکفاز

چگونه برق سه فاز را به تک فاز تبدیل کنیم؟ برای تبدیل برق ۳ فاز به تکفاز می توان از ترانسفورمر استفاده کنید. برای این تبدیل از یک سیم نول و هر کدام از فازها استفاده کنید. باید این نکته را مدنظر داشته باشید که جریان های الکتریکی در هر فاز باید به طور مساوی بین هرفاز تقسیم شوند تا این سیستم سه فازی از تعادل خارج نشود. چرا که به ریختن سیستم تعادل برق سه فاز و عدم تقارن فازها می تواند باعث مصرف برق زیادی شود.

مزایای تابلو برق ۳ فاز

حال که با تفاوت های برخاسته از تابلو برق تکفاز و سه فاز آشنا شدید، بیایید در مورد مزایای برق ۳ فاز مواردی را اشاره کنیم:

• مقرون به صرفه بودن تولید، انتقال و توزیع برق به صورت سه‌فاز
• استفاده از از آلومینیوم و مس کمتر در هادی‌های خط در مرحله‌ی انتقال برق سه فاز
• در بار متعادل: استفاده از ۳ هادی به جای مصرف شش هادی از مزایای برق ۳ فاز
• دارای اختلاف پتانسیل بین فازها و در نتیجه، ایجاد یک میدان دوار مغناطیسی و ساخت موتور القایی
• طبق قانون اهم: هرچه ولتاژ بیشتر باشد،جریان کاهش می یابد(مزایای برق ۳ فاز)

انواع تابلو برق سه فاز

تابلو برق های صنعتی در بازار با نام تابلو برق های سه فاز شناخته می شوند. در این قسمت به معرفی و توضیح برخی از انواع تابلو برق سه فاز می پردازیم:

اجزای تابلو برق ۳ فاز

از جمله مهم ترین اجزای تابلو برق ۳ فاز می توان به موارد زیر اشاره کرد که هر یک دارای وظایف مشخص و مخصوص به خود هستند.

• کنتاکتور
• بی متال از اجزای تابلو برق ۳ فاز
• فرمان قطع و وصل کنتاکتور توسط رله کنترل فاز

• کلید از اجزای تابلو برق ۳ فاز
• ابزارآلات اندازه گیری
• کلید محافظ جان یا کلید نشت جریان جهت محافظت افراد از خطر برق گرفتگی وجلوگیری از نشت جریان
• کلید حرارتی بر خلاف بی متال علاوه بر اضافه بار در برابر اتصال کوتاه هم حفاظت دارد.
• از اجزای تابلو برق ۳ فاز: ترانس جریان
• بدنه، ارتباطات و …
• استفاده از شمش ها نول و ارت ،برای انشعاب گیری سیستم نول و ارت مصرف کننده ها نزدیک به ترمینال های خروجی
• پشتیبانی از جریان اولیه ورودی ۱۰۰ تا ۶۵۰ آمپر و خروجی ۵ آمپر با ترانس جریان
• وظیفه محافظت از موتورهای الکتریکی در برابر جریان های اضافی با کنترل بار
• نقش محافظتی در مدار با کنترل فاز

نقشه تابلو برق سه فاز

برای طراحی و ساخت تابلو برق سه فاز، داشتن نقشه تابلو برق از الزامات کار است. نقشه تابلو برق سه فاز اطلاعات زیر را نشان می دهد:

• نمایش اطلاعات مربوط به قطعات، اتصالات، قطع‌کننده‌ها، رله‌ها، سوئیچ‌ها و تمام تجهیزات تابلو برق صنعتی توسط نقشه تابلو برق سه فاز

• • نمایش اتصالات میان قطعات از جمله مسیر سیم‌ها، اتصالات برقی، کانکتورها و تمام اتصالات مورد نیاز توسط نقشه تابلو برق سه فاز
  • نمایش نمودار قدرت و اطلاعات مربوط به جریان، ولتاژ و توان مصرفی اجزای مختلف تابلو را به صورت عددی یا نمودارهای گرافیکی

• توصیف عملکرد سوئیچ‌ها، رله‌ها، قطع‌کننده‌ها و سایر قطعات کنترلی و قدرت توسط نقشه تابلو برق سه فاز

• نمایش سیم‌کشی، توصیف و توضیح سیستم برقی و اتصالات بین اجزای مختلف تابلو توسط نقشه تابلو برق سه فاز

ساخت تابلو برق ۳ فاز

جهت ساخت تابلو برق ۳ فاز می بایست مراحل زیر را دنبال کنید:

۱- اصول فنی و استاندارد ها از مراحل ساخت تابلو برق ۳ فاز:

-مطالعۀ اسناد معتبر، نقشه ها و اطلاعات

-بررسی دقیق نقشه و مشخصات تجهیزات به کار رفته در ساخت تابلو برق ۳ فاز

-مذاکره و مشاوره با کارفرما و بستن قرارداد

-تطبیق نقشه ها مطابق با خواست کارفرما

۲- مرحله دوم ساخت تابلو برق ۳ فاز: تهیۀ نقشه:

به طور کلی دو نقشه برای ساخت تابلو برق سه فاز که شامل نقشه ی ایزومتریک و نقشه ی جانمایی می باشد. نقشه ی ایزومتریک همان نقشه ی مدارهای قدرت و مدارهای فرمان است که از طریق شماره گذاری ترمینال ها انجام می گیرد. نقشه ی جانمایی هم نقشه ی اجرایی به همراه لیست تجهیزات و قطعات الکتریکی است.

۳- آشنایی با ساختمان تابلو برق ۳ فاز مرحله سوم ساخت تابلو برق ۳ فاز

همۀ انواع تابلوها از ورق روغنی و ضخیم ساخته شده اند که بدنه ی آن ها از دو قسمت شاسی و بدنی تشکیل شده و به وسیله ی پیچ و مهره ساخته می شود.

۴- رنگ کاری تابلو برق ۳ فاز: مرحله آخر ساخت تابلو برق ۳ فاز

این مرحله خود شامل چند مرحله ی جزئی چربی زدایی، زنگ زدایی، فسفاته کاری، رنگ کاری می باشد.

برای ساخت تابلو برق سه فاز نکات زیر را رعایت کنید:

• ترتیب رنگی سیم های سه فاز قرمز ،زرد و مشگی را رعایت کنید
• سیم نول را آبی انتخاب کنید
• از یک کلیدگردان برای قطع و وصل کردن تابلو برق استفاده کنید
• داشتن طراحی و نقشه تابلو برق صنعتی الزامی است
• برای سیم کشی دخلی از سیم تک لا با عایق ۱۰۰۰ ولت استفاده کنید
• برای صرفه جویی در زمان، لیبل زدن به کلیه سیم ها، ترمینال ها و قطعات و تجهیزات موجود در تابلو برق سه فاز را از یاد نبرید
• برای رنگ آمیزی شین ها، از رنگ نسوز و یا عایق های حرارتی مخصوص( شیرینگ) استفاده کنید.
• استفاده از درهای مقاوم و کاربردی برای افزایش بهبود عملکرد اجزای داخلی تابلو برق صنعتی بسیار کارآمد است.

روش سیم کشی برق سه فاز

برای برق کشی ساختمان ها از انواع کابل ساختمانی سه فاز باید استفاده شود. در اینجا به معرفی دو روش سیم کشی برق سه فاز می پردازیم:

آموزش نصب تابلو برق سه فاز

زمانی که جریان کم‌تر از ۷.۵ کیلووات باشد، از تابلو برق تک فاز استفاده می‌شود و بیشتر از آن، محدوده تابلو برق سه فاز است. حتی اگر شما مایل به نصب یک تابلو برق برای واحد مسکونی خود هستید، اگر جریان بیش‌تر از حد مجاز باشد ، نصب تابلو برق ۳ فاز توصیه می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، زمانی‌که بار از ۷.۵ کیلووات بیشتر است، سیم‌کشی برق ۳ فاز در مناطق مسکونی توصیه می‌شود.

محل نصب تابلو برق ۳ فاز

تابلو برق سه فاز را می توان در داخل و یا خارج ساختمان نصب کرد. البته تابلو برق هایی که بیرون از ساختمان نصب می شوند باید دارای عایق IP باشند. چرا که اجزای آن دچار آسیب می شوند.

نحوۀ سیم کشی و نصب تابلو برق ۳ فاز:

1. ولت‌سنج سه فاز را وصل کنید.
2. از MCCB به عنوان قطع کننده مدار به عنوان کلید اصلی استفاده کنید
3. سه فاز ورودی را به سه فاز خروجی R، Y و B متصل کنید.
4. ۳ فاز خروجی MCCB را به MCB، SP، DP و RCD متصل کنید(اتصال به باسبار مسی)
5. برای بارهای تک فاز از یک سیم شینه مسی خروجی بگیرید
6. برای بارهای سه فاز از سه سیم شینه مسی خروجی بگیرید
7. RCD را از DP به link neutral link و phase line متصل کنید
8. اتصال خطوط فاز خروجی به مدار فرعی را انجام دهید
9. در مرحله آخر نحوۀ سیم کشی و نصب تابلو برق ۳ فاز، وسایل الکتریکی را با پایانۀ ارت که منجر به ایجاد الکترود زمین در سیستم اتصال به زمین می‌شود را وصل کنید.

نکات مهم هنگام بستن تابلو برق سه فاز:

نکات زیر را در هنگام بستن تابلو برق ۳ فاز مدنظر قرار دهید:

-استفاده از سیم اتصال به زمین در ساخت تابلو برق سه فاز و تعبیه ی آن به رنگ سبز

-قرار دادن سیم های ۳ فاز با ترتیب رنگ زرد، قرمز و آبی و سیم نول به رنگ مشکی

-قرار دادن کلید گردان برای روشن و خاموش کردن تابلو برق ۳ فاز

-طراحی دو نقشه ی رایزر دیاگرام و نقشه ی داخلی

-رعایت و نکات اصول ایمنی و امنیتی

-رنگ آمیزی شین ها با رنگ نسوز

-تعبیۀ کلید ورودی جداگانه و گردان و فیوز فشنگی

-استفاده از سیم مسی در سیم کشی داخلی تابلو برق ۳ فاز

-محاسبۀ کابل به واسطه ی سطح مقطع

کاربرد تابلو برق ۳ فاز

کاربرد تابلو برق ۳ فاز بسیار گسترده تر از ۱ فاز است و برای مصارف صنعتی مناسب‌تر است. کاربرد تابلو برق‌های ۳فاز را در قسمت زیر از نظر بگذرانید:

• کاربرد تابلو برق ۳ فاز برای تامین امنیت دستگاه‌ها و موتور‌های الکتریکی پرمصرف و قدرتمند در صنایع بزرگ همچون چون صنایع غذایی، صنایع تولید لباس و صنایع تکنولوژی
• کاربرد تابلو برق صنعتی در کارخانجات مواد شیمیایی، صنایع تولید و نفت و گاز
• کاربرد تابلو برق ۳ فاز در مصارف مسکونی که به ولتاژ زیاد نیاز دارند
• کاربرد تابلو برق ۳ فاز برای تضمین امنیت دستگاه های ماینر
• کاربرد تابلو برق ۳ فاز در پمپ چاه
• کاربرد برق صنعتی برای راه‌اندازی ماشین‌های الکتریکی بزرگ، کمپرسورهای صنعتی، موتورهای الکتریکی، آسانسورها و سیستم‌های تهویه

تنظیم تابلو برق ۳ فاز

• از ۳ منبع نیرو می‌گیرد.
• ولتاژ آن ۴۱۵ است.
• برای تکمیل مدار به ۴ سیم نیاز دارد.
• برای استفاده‌های سنگین تجاری ایده آل است.
• دارای منبع تغذیه دائمی است.
• مقرون‌به‌صرفه تر از تک فاز است.

تابلو برق سه فاز آسانسور

از آنجایی که برق آسانسور از کنتور عمومی ساختمان تأمین می‌شود، می بایست کنتور ساختمان‌هایی که از آسانسور استفاده می‌کنند سه فاز باشد. تابلو سه فاز آسانسور از ۳ فیوز تشکیل شده است که در مقابل اضافه جریان ناشی از اتصالات کوتاه از خود واکنش نشان می‌دهند. همچنین دارای شینه نول و ارت و ترمینال‌های سه فاز و نول و ارت نیز هست.

روی تابلو برق ۲ کلید مینیاتوری، ۱ کلید سه فاز غلطکی و ۳ چراغ سیگنال به کار رفته است. روشن بودن سه چراغ سیگنال نشان‌ دهنده‌ی وجود سه فاز است نقش کلید سه فاز غلطکی، قطع کامل مدار سه فاز آسانسور است.

تابلو ۳ فاز آسانسور، برق قسمت‌های زیر را تأمین می‌کند:

-برق موتور و تابلوی کنترل

-برق پریزهای چاله آسانسور و اتاقک موتورخانه

-برق چراغ‌های چاله آسانسور و اتافک موتورخانه

حتما بخوانید: چگونه مدرک فنی حرفه ای بین المللی برق صنعتی بگیریم؟

قیمت تابلو برق سه فاز صنعتی و آسانسور

هزینه‌ی تابلو برق صنعتی سه فاز به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. ازجمله‌ی این عوامل می‌توان به نوع و تعداد تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق، جنس بدنه‌، طراحی، اجرا و نصب و بسیاری از عوامل دیگر اشاره نمود که برروی قیمت نهایی آن تأثیرگذار هستند.

نکات مهم قبل از خرید تابلو برق سه فاز

برای خرید تابلو برق سه فاز نکات زیر را مدنظر قرار دهید:

• استحکام بالای تابلو برق سه فاز برای مقاومت در برابر آسیب ها یا ضربات وارد شده به مدارات داخلی
• قیمت تابلو برق سه فاز، توجه به جنس بدنه و تجهیزات به کار رفته در تابلو برق صنعتی
• خرید برئهای معروف تابلوبرق سه فاز: اشنایدر الکتریک – هیوندا- ال اس -پارس فانال و زیمنس
• تهیه تجهیزات داخلی در تابلوهای برق از جمله کنتاکتور، بی‌متال، کلید مینیاتوری، کلید حرارتی، کلید کامپکت، از شرکت‌های معتبر
• نصب و اجرای تابلو برق صنعتی توسط افراد متخصص
• آموزش تعمیر و نگهداری از تابلو برق صنعتی قبل از خرید

برای آموزش تابلو برق صنعتی به کلاس های فنون برق بپیوندید.

• قیمت تابلو برق سه فاز صنعتی ۱۴۰۴

در این جدول به صورت تقریبی قیمت تابلو برق سه فاز ۱۴۰۴ را نمایش می دهیم: