تابلو برق‌ها جزو لوازم الکترونیکی پرکاربرد هستند که با مهار انرژی الکتریکی، جریان و فشار برق، برق ورودی به دستگاه‌ها را کنترل کنند تا از آسیب خوردن به موتورشان جلوگیری شود و از این طریق امنیت تجهیزات را در برابر برق تامین می کنند. تابلو برق ۱ فاز و تابلو برق ۳ فاز جزو محبوب‌ترین و پرکاربردترین انواع تابلو برق مورد استفاده برای برق صنعتی در صنایع بزرگ و مصارف خانگی هستند. در صورتی که قصد دارید وارد بازار کار این شغل شده و مهارت های مورد نیاز آن را کسب نمایید توصیه می کنیم در دوره های آموزش تابلو برق صنعتی آموزشگاه فنون برق ثبت نام کنید.
تابلو برق سه ۳ فاز چیست؟
تابلو برق ۳ فاز در واقع یک محفظه متشکل از تجهیزات الکتریکی مثل کمپرسور، شیرهای برقی و غیره برای ایجاد عملکرد است. برای ساخت تابلو برق ۳ فاز باید در چند زمینه مهارت لازم را کسب کرد:
-آشنایی با مبانی کلی و استانداردهای تابلو برق ۳ فاز
-آشنایی با قطعات الکتریکی و طریقۀ ی عملکرد و انتخاب صحیح آن ها
-آشنایی با محاسبه های الکتریکی و تاسیسات
-آشنایی با مدار هایی مثل مدار فرمان، مدار کنترل، مدار لاجیک و…
حتما بخوانید:آشنایی با اجزای تشکیل دهنده PLC و کاربرد آنها
انواع تابلو برق سه فاز
تابلو برق ۳ فاز، دارای انواع مختلفی است که ساختار هر نوع می تواند متفاوت باشد ولی همگی از یک اصول یکسان تبعیت می کنند. از جمله انواع تابلو برق سه فاز می توان به تابلو برق ۳ فاز ایستاده، دیواری، میزی، رک، ایستاده قابل دسترس، فاز سلولی، فاز تمام بسته دیواری و … اشاره کرد که کاربرد هر کدام از این تابلو برق های ۳ فاز متفاوت است.
اجزای تابلو برق ۳ فاز
از جمله مهم ترین اجزای تابلو برق ۳ فاز می توان به کنتاکتور، بی متال، رله ، کلید ، ابزارآلات اندازه گیری، ترانس جریان، بدنه، ارتباطات و … اشاره نمود که هر یک دارای وظایف مشخص و مخصوص به خود هستند.
ساخت تابلو برق ۳ فاز
۱- اصول فنی و استاندارد ها:
-مطالعۀ اسناد معتبر، نقشه ها و اطلاعات
-بررسی دقیق نقشه و مشخصات تجهیزات به کار رفته در ساخت تابلو برق ۳ فاز
-مذاکره و مشاوره با کارفرما و بستن قرارداد
-تطبیق نقشه ها مطابق با خواست کارفرما
۲- تهیۀ نقشه:
به طور کلی دو نقشه برای ساخت تابلو برق سه فاز که شامل نقشه ی ایزومتریک و نقشه ی جانمایی می باشد. نقشه ی ایزومتریک همان نقشه ی مدارهای قدرت و مدارهای فرمان است که از طریق شماره گذاری ترمینال ها انجام می گیرد. نقشه ی جانمایی هم نقشه ی اجرایی به همراه لیست تجهیزات و قطعات الکتریکی است.
۳- آشنایی با ساختمان تابلو برق ۳ فاز:
همۀ انواع تابلوها از ورق روغنی و ضخیم ساخته شده اند که بدنه ی آن ها از دو قسمت شاسی و بدنی تشکیل شده و به وسیله ی پیچ و مهره ساخته می شود.
۴- رنگ کاری تابلو برق ۳ فاز:
این مرحله خود شامل چند مرحله ی جزئی چربی زدایی، زنگ زدایی، فسفاته کاری، رنگ کاری می باشد.
آموزش نصب تابلو برق سه فاز
زمانی که جریان کم‌تر از ۷.۵ کیلووات باشد، از تابلو برق تک فاز استفاده می‌شود و بیشتر از آن، محدوده تابلو برق سه فاز است. حتی اگر شما مایل به نصب یک تابلو برق برای واحد مسکونی خود هستید، اگر جریان بیشتر از حد مجاز باشد ، نصب تابلو برق ۳ فاز توصیه می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، زمانی‌که بار از ۷.۵ کیلووات بیشتر است، سیم‌کشی برق ۳ فاز در مناطق مسکونی توصیه می‌شود.
نحوۀ سیم کشی و نصب تابلو برق ۳ فاز:
۱- ولت‌سنج سه فاز را وصل کنید.
۲- MCCB (قطع کننده مدار تولیدشده) را به‌عنوان کلید اصلی از سه بخش فاز ورودی به سه فاز ورودی (R ، Y ، B) وصل کنید.
۳-حال سه بار خروجی (R ، Y ، B) را از MCCB (قطع کننده مدار) به DP (دو قطب MCB ، RCD ، SP (تک قطب MCB و بار) وصل کنید.
۴- حال RCD را از DP با Phase (Line) و Link Neutral Link متصل کنید. خطوط فاز خروجی باید به مدارهای فرعی و نهایی متصل شوند.
۵-در آخر، وسایل الکتریکی را با پایانۀ ارت که منجر به ایجاد الکترود زمین در سیستم اتصال به زمین می‌شود را وصل کنید.
نکات مهم هنگام بستن تابلو برق سه فاز:
-استفاده از سیم اتصال به زمین در ساخت تابلو برق سه فاز و تعبیه ی آن به رنگ سبز
-قرار دادن سیم های ۳ فاز با ترتیب رنگ زرد، قرمز و آبی و سیم نول به رنگ مشکی
-قرار دادن کلید گردان برای روشن و خاموش کردن تابلو برق ۳ فاز
-طراحی دو نقشه ی رایزر دیاگرام و نقشه ی داخلی
-رعایت و نکات اصول ایمنی و امنیتی
-رنگ آمیزی شین ها با رنگ نسوز
-تعبیۀ کلید ورودی جداگانه و گردان و فیوز فشنگی
-استفاده از سیم مسی در سیم کشی داخلی تابلو برق ۳ فاز
-محاسبۀ کابل به واسطه ی سطح مقطع
کاربرد تابلو برق ۳ فاز
کاربرد تابلو برق ۳ فاز بسیار گسترده تر از ۱ فاز است و برای مصارف صنعتی مناسب‌تر است. تابلو برق‌های ۳فاز می‌توانند امنیت دستگاه‌ها و موتور‌های الکتریکی پرمصرف و قدرتمند را که در صنایع بزرگی چون صنایع غذایی، صنایع تولید لباس و صنایع تکنولوژی استفاده می‌شوند را تأمین کنند. گاهی اوقات در مصارف مسکونی که ولتاژ زیاد می‌شود می‌توان از این تابلوها استفاده کرد؛ بطور مثال درصورتیکه شما در خانه خود از ماینر استفاده می‌کنید برای تضمین امنیت دستگاهتان می‌توانید از تابلو برق سه فاز استفاده کنید.
تنظیم تابلو برق ۳ فاز
- از ۳ منبع نیرو می‌گیرد.
- ولتاژ آن ۴۱۵ است.
- برای تکمیل مدار به ۴ سیم نیاز دارد.
- برای استفاده‌های سنگین تجاری ایده آل است.
- دارای منبع تغذیه دائمی است.
- مقرون‌به‌صرفه تر از تک فاز است.
تابلو برق سه فاز آسانسور
از آنجایی که برق آسانسور از کنتور عمومی ساختمان تأمین می‌شود، می بایست کنتور ساختمان‌هایی که از آسانسور استفاده می‌کنند سه فاز باشد. تابلو سه فاز آسانسور از ۳ فیوز تشکیل شده است که در مقابل اضافه جریان ناشی از اتصالات کوتاه از خود واکنش نشان می‌دهند. همچنین دارای شینه نول و ارت و ترمینال‌های سه فاز و نول و ارت نیز هست.
روی تابلو برق ۲ کلید مینیاتوری، ۱ کلید سه فاز غلطکی و ۳ چراغ سیگنال به کار رفته است. روشن بودن سه چراغ سیگنال نشان دهنده‌ی وجود سه فاز است نقش کلید سه فاز غلطکی، قطع کامل مدار سه فاز آسانسور است.
تابلو ۳ فاز آسانسور، برق قسمت‌های زیر را تأمین می‌کند:
-برق موتور و تابلوی کنترل
-برق پریزهای چاله آسانسور و اتاقک موتورخانه
-برق چراغ‌های چاله آسانسور و اتافک موتورخانه
حتما بخوانید: چگونه مدرک فنی حرفه ای بین المللی برق صنعتی بگیریم؟
قیمت تابلو برق سه فاز صنعتی و آسانسور
هزینه‌ی تابلو برق صنعتی سه فاز به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. ازجمله‌ی این عوامل می‌توان به نوع و تعداد تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق، جنس بدنه، طراحی، اجرا و نصب و بسیاری از عوامل دیگر اشاره نمود که برروی قیمت نهایی آن تأثیرگذار هستند.
