صفر تا صد لوله کشی فاضلاب

لوله کشی فاضلاب در واقع یکی از سیستم‌های مکانیکی اجرایی در تاسیسات مسکونی و صنعتی، برای خروج فاضلاب از ساختمان به چاه یا فاضلاب شهری می‌باشد. اگر لوله کشی فاضلاب ساختمان به درستی انجام نشود، احتمال آسیب‌های جبران ناپذیری وجود دارد و همچنین آلودگی‌های زیست محیطی زیادی به همراه خواهد داشت. فاضلاب به آبی گفته می‌شود که مصرف شده و آلوده است.

آموزشگاه فنون برق در راستای تربیت نیروی کار با مهارت، برگزار کننده دوره‌های مختلفی از جمله دوره آموزش لوله کشی ساختمان است. لازم به ذکر است که پس از پایان دوره به مهارت آموزان مدرک فنی و حرفه ای اعطا می‌گردد. شما مهارت آموزان عزیز می‌توانید با شماره تلفن‌های ثبت شده در سایت تماس حاصل فرمایید و اطلاعات کامل را از کارشناسان ما جویا شوید.

انواع لوله در لوله کشی فاضلاب

برای انجام لوله کشی فاضلاب انواع مختلفی از لوله‌ها وجود دارند. تنوع بالای لوله‌ها جهت انجام لوله کشی فاضلاب به مجری لوله کش این امکان را می‌دهد که با توجه به مزایا و معایبی که لوله‌ها دارند بهترین و مناسب ترین لوله را انتخاب کنند.

لوله چدنی، پلیکا، پوش فیت، گالوانیزه، پلی اتیلن، پلی ونیل کلراید لوله‌های مورد استفاده برای انجام لوله کشی ساختمانی هستند.

اصول لوله کشی فاضلاب ساختمان

1) لوله‌هایی که به صورت افقی نصب می‌شوند باید شیب مناسبی داشته باشند تا مواد و آب لوله به طور کامل خارج شوند. شیب کم یا زیاد لوله‌های افقی باعث اختلال در سیستم فاضلاب ساختمان می‌شود. بنابراین اگر شیب زیاد باشد، آب لوله سریعتر از مواد خارج می‌شود و در نتیجه باعث گرفتگی لوله می‌شود. همچنین اگر شیب کم باشد، با کاهش میزان جریان فاضلاب، لوله خیلی سریع مسدود می‌شود.

نکته: بهترین شیب لوله‌های افقی “2 درجه” است.

2) اتصالات مورد استفاده در فاضلاب ساختمان “45 درجه” می‌باشد.

3) برای نگه داشتن و جلوگیری از افتادن لوله‌ها از بست‌های مخصوص استفاده می‌شود.

4) نصب دریچه قبل از اتصال لوله عمودی به افقی و در انتهای لوله‌های افقی الزامی است و در صورت لزوم برای استفاده در دسترس باشد.

5) پس از اتمام لوله کشی ساختمان باید آن را تست کرده و ایرادات نشتی را پیدا و رفع نمایید. با توجه به اهمیت این مرحله که از پخش بو و آلودگی جلوگیری می‌کند، برای اطمینان از آب بندی کامل سیستم فاضلاب، باید این آزمایش را چندین بار در مدت تقریبی 5 ساعت با آب انجام داد.

6) سرعت و میزان دفع فاضلاب برای عملکرد مناسب و عمر مفید آن موثر است و همچنین بهتر است از مخزن رسوب گیر مرغوب استفاده شود تا گرفتگی لوله به حداقل برسد.

7) در تراس یا بالکن حتماً کفشور وجود داشته باشد و البته نباید کفشو‌رها مستقیماً به فاضلاب شهر وصل باشند.

8) سیستم فاضلاب بهداشتی باید جدا از فاضلاب آشپزخانه باشد و حداقل در هر 10 طبقه یک فن اضافی وجود داشته باشد.

9) با قرار دادن مقوای تا شده زیر لوله می‌توانید فشار نقطه‌ای را کنترل کرده و احتمال آسیب را کاهش دهید.

10) لوله‌های پلیمری تا حدودی در برابر اشعه ماوراء بنفش آسیب پذیر هستند بنابراین بهتر است در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرند.

11) در صورتی که لوله کشی در فصل زمستان انجام می‌شود بهتر است برای تست از آب نمک استفاده شود و یا در صورت استفاده از آب، برای جلوگیری از یخ زدگی لوله‌ها پس از آزمایش، آب موجود در سیستم را تخلیه نمایید.

12) فاضلاب ساختمان پس از اجرا تا چندین سال نباید مسدود شود زیرا بازکردن و تعمیر آن هزینه زیادی دارد. و هزینه‌های باز کردن لوله ممکن است تنها بخشی از آن باشد.

13) در ساختمان‌هایی که بوی فاضلاب به داخل وارد می‌شود، در حقیقت نصب فاضلاب به درستی انجام نمی‌شود، و این ممکن است به دلیل خرابی تهویه لوله‌ها باشد.

14) در انتخاب لوله همیشه کیفیت مهمتر از قیمت است و لوله باید حداقل فشار 6 اتمسفر را تحمل کند تا دیواره لوله در اثر فشار داخلی و خارجی ترک نخورد.

15)  کلیه وسایل بهداشتی باید دارای سیفون و هر سیفون دارای هواکش باشد.

16) انتهای لوله تهویه باید تا بالاترین نقطه ساختمان ادامه داشته باشد و آب باران و فاضلاب به همان چاه تخلیه نشود.

لوله کشی فاضلاب به روش زیر سقفی

در این روش از ساخت لوله‌های فاضلاب به جای قرار گرفتن روی زمین، لوله‌ها از زیر سقف عبور داده می‌شوند. در واقع تنها تفاوت لوله کشی سنتی و زیر شیروانی در نحوه قرارگیری آن‌ها در ساختمان است. سرعت حرکت مواد فاضلاب، عدم وجود بوی فاضلاب، دسترسی آسان به لوله‌ها در مواقع ضروری و طول عمر لوله‌ها از جمله مواردی است که نشان دهنده وجود فاضلاب مناسب در ساختمان‌ها می‌باشد.

لوله کشی فاضلاب به روش سنتی

در این روش، لوله‌ها به صورت خوابیده در کف ساختمان قرار می‌گیرند. علت نامگذاری این روش این است که در گذشته برای ساخت لوله‌های فاضلاب از آن استفاده می‌شد. در روش سنتی ساخت لوله‌های فاضلاب پس از اتصال لوله‌های تهویه و سیفون به لوله فاضلاب باید کف ساختمان در حال ساخت را پوشانده و یا با مصالحی مانند سیمان نوسازی کرد.

زمان مناسب برای لوله کشی

لوله‌های فاضلاب اغلب پلیمری هستند و بسته به نوسانات دما دارای انبساط و انقباض هستند. به همین دلیل در فصل زمستان اگر این لوله‌ها در فضای باز قرار بگیرند خیلی زود ترک خورده و کیفیت خود را از دست می‌دهند. بر این اساس می‌توان گفت یکی از مهمترین اصول لوله‌های فاضلاب، انتخاب زمان مناسب برای بهره برداری است. تا جایی که ممکن است لوله‌های فاضلاب نباید در معرض هوای سرد قرار بگیرند و بنابراین باید روزهای گرم را برای این کار انتخاب کنید.

لوله کشی فاضلاب حمام

پس از لوله کشی سرویس بهداشتی، لوله کشی حمام را می‌توان مهمترین قسمت سیستم لوله کشی ساختمان دانست. اگر حمام دارای سرویس بهداشتی است باید از لوله سایز 100 پوش فیت یا لوله سایز 110 پلیکا برای لوله‌های فاضلاب استفاده کنید. وجود کفشور نیز در تمامی حمام‌ها ضروری است که اغلب در سایز 90 یا 63 پلیکا یا سایز 75 پوش فیت استفاده می‌شود. وجود سیفون در کفشور حمام نیز الزامی است. در صورت وجود روشویی در سرویس بهداشتی برای لوله تخلیه سرویس بهداشتی از لوله اصلی انشعاب بدون سیفون با زانویی 90 درجه سایز 63 پلیکا یا پوش فیت 50 استفاده می‌شود.

مراحل لوله کشی فاضلاب

شیب بندی فاضلاب

مهمترین اصل لوله کشی فاضلاب شیب است و ساخت لوله‌های فاضلاب بدون شیب امکان پذیر نیست. شیب صحیح در لوله‌های افقی فاضلاب افقی حدود یک تا چهار درصد است، اگر شیب کمتر از این مقدار باشد موجب رکود و کندی حرکت فاضلاب شده و در نتیجه مواد جامد از لوله فاضلاب خارج نمی‌شوند و در کف لوله ته نشین می‌شوند. کج شدن بیش از حد نیز باعث می‌شود که سرعت خروج آب به حدی باشد که مواد جامد از قسمت مایع جدا شده و در کف لوله افقی باقی بماند. علاوه بر این، شیب زیاد باعث بالا رفتن کف ساختمان شده که البته در این موارد محدودیت‌هایی وجود دارد.

انتخاب محل رایزر

محل رایزر اصلی فاضلاب باید نزدیک ترین نقطه به سرویس بهداشتی باشد. در اکثر موارد رایزر اصلی در کانال مجاور دیوار توالت یا حمام در نظر گرفته می‌شود تا لوله افقی توالت کمترین طول را داشته باشد.

پارامتر دیگری که در تعیین محل رایزر موثر است، نوع دفع فاضلاب، وجود چاه جذبی یا اتصال به فاضلاب شهری است که در طراحی خط لوله فاضلاب باید به آن توجه شود.

این موضوع محل نصب رایزر اصلی را موردی تعیین کننده چیدمان داخلی آپارتمان کرده است. به همین دلیل است که در اکثر آپارتمان‌هایی که دارای یک سرویس هستند، سرویس بهداشتی و حمام در نزدیکی هم قرار دارند. در آپارتمان هایی با حمام‌های متعدد، ما دو گزینه داریم، راه اول این است که برای هر سرویس یک رایزر جداگانه انتخاب کنید. اگر توالت‌ها از هم دور نباشند می‌توانید لوله‌های فاضلاب هر دو توالت را با لوله افقی یک یا دو متری به یک رایزر متصل کنید.

انتخاب مسیر مناسب

انتخاب مسیر صحیح نیاز به تجربه و مهارت زیادی دارد و معمولا بهترین مسیر برای اتصال لوله‌های مختلف و منتهی به رایزر اصلی کوتاه ترین و سر راست ترین مسیر است. بنابراین لوله‌های فاضلاب با طول و تعداد اتصالات کمتر بهینه ترین راه حل محسوب می‌شوند. همچنین، این کار باید با در نظر گرفتن شیب و محل رایزر اصلی انجام شود.

انتخاب صحیح اتصالات

در خطوط لوله فاضلاب عموماً استفاده از اتصالات 45 درجه مانند زانویی و سه راهی 45 درجه اولویت دارد زیرا از نظر فنی عبور فاضلاب از اتصالات 45 درجه نسبت به 87 و 90 درجه راحت تر است، و میزان رسوب آن نیز کمتر است. توالت ایرانی، کفشوی توالت، حمام، تراس، بالکن، پارکینگ و … از جمله مکانهای هستند که به کفشوی متناسب با سایز لوله نیاز دارند.

انتخاب قطر لوله فاضلاب

برای لوله‌های داخلی توالت فرنگی سایز 110 ، حمام 90 یا 75 آشپزخانه 63 یا 75 انتخاب می‌شوند به طور کلی لوله‌های فاضلاب تا 3 انشعاب افزایش سایز ندارند. لوله تهویه سایز 100 یا 110 و لوله آب باران سایز 75 تا 100 را بسته به مساحت سقف تعیین می‌شوند.

انتخاب نوع لوله و اتصالات

4 نوع لوله برای انجام لوله کشی فاضلاب وجود دارد. لوله اتصال پلیکا یا پی وی سی، پوش فیت، پلی اتیلن مخصوص فاضلاب و چدن از مواردی هستند که برای اجرای لوله کشی فاضلاب در دسترس هستند. البته اکنون لوله‌های چدنی منسوخ شده اند. لوله پلیکا و پوش فیت از پرکاربردترین لوله‌های اتصال هستند، اگرچه به دلایل فنی پوش فیت کیفیت بهتری نسبت به پلیکا دارد. با توجه به هزینه بالای آن، بسیاری ترجیح می‌دهند از لوله پلیکا استفاده کنند.